WAT ER WERKELIJK IS

‘Schaloos’.
Ik kwam het tegen op pagina 23. Ik dacht aan het Gezelschap van Geadopteerde Vergeetwoorden, waarvan Nelleke Noordervliet de Beschermvrouwe is. Is ‘schaloos’ een vergeetwoord dat aangeeft wat zij op haar wandelingen op het schiereiland Beara in het zuidwesten van Ierland tegenkomt? Het betekent ‘zwaar beschadigd’, dat is een beschrijving van huizen en schuren die zij ontmoet op haar wandelingen over afgelegen paden en spaarzaam bereden verbindingswegen. Huizen die achter zijn gelaten, in zekere zin ‘uitgewoond’. Niemand woont er meer. Tekens van de tijd, maar overwoekerd door groen en tijd en regen en wind, zon en hagel.

Al zo’n zeven jaar woont Noordervliet in deeltijd in deze streek van Ierland, een land van groen en muziek en poëzie en taal, strijd voor onafhankelijkheid, maar ook van schaloosheid.. Zij verhaalt over haar lange wandelingen door verlaten gebieden, langs steencirkels, watervallen, traag stromende riviertjes, uitzichten naar Kerry en de oceaan, van stilte, van opkomende gedachten en verbanden. Over het schiereiland is een wandelweg, de Beara Way, een kleine 200 kilometer door de wind en de vergezichten. Gedeeltes hiervan bewandelt zij. Onder de indruk van het landschap dat hier de geschiedenis vormt en op gepaste afstand van de hoogten.

Zij citeert schrijvers als Robert MacFarlane, Seamus Heany (zijn gedicht had wel in het origineel gemogen), Nan Shepherd en J. Baker. De laatste schreef: “The hardest thing of all to see is what is really there”. Wat is er werkelijk? Zie je dat wanneer je wandelt en let op elke voetstap? Sta eens stil, kijk om je heen, draai rond, laat je blik rusten. Voor Noordervliet is dat wat er werkelijk is niet maar een boom, een pol gras, een pad dat zigzaggend omhoog gaat. Voor haar gaat het een stap verder. Het gaat om de verhouding van de wandelaar die kijkt met datgene waar naar wordt gekeken. Wat is de betekenis van dit zigzaggende pad? Wat is er gebeurd? Wie heeft er gelopen en waarheen? Was die vrouw op de vlucht of op weg naar huis? Gedachten stapelen zich op en gaan alle kanten uit en zoeken naar een wereld van het pad. Zo ontstaan verhalen, zo sta je met beide benen in de wereld van Ierse verhalen.

Hoe loopt Noordervliet in het land van fluit en verhaal? Niet als de kroon op de schepping (zij schuwt bijbels taalgebruik niet), maar als een parasiet of schimmel. Het komt op ons aan in de geschiedenis van onze wandeling. Verder niets. Zelfs in “het suizen van een zachte koelte” zit slechts een stille stilte. Wat blijft is om vrede te hebben jezelf en de aarde lief te hebben. Maar ook dan kan het leven zelf angst aanjagen wanneer je op eenzame hoogte wandelt. Op weg naar de eeuwigheid die vervaagt met jouw herinnering.

Een mooi boekje dat stemt tot nadenken tijdens een wandeling.

Nelleke Noordervliet
Wat er werkelijk is
een wandeling
serie Terloops
Uitgeverij Van Oorschot april 2021
ISBN 9789028255012
€ 7,50

Dit boek heb ik van de uitgeverij ontvangen voor een recensie op mijn wandelweblog.