leeghoofd

De laatste weken en maanden tref ik veel artikelen en opmerkingen aan die mij vertellen dat wandelen zo gezond is. Het helpt voor dit en het helpt voor dat. Dit artikel is maar één van de vele voorbeelden. Zoek op het internet op de zinsnede ‘wandelen is gezond’ en je treft vele verwijzingen aan. 

Een onderdeel van die combinatie van wandelen en gezondheid is ‘je hoofd leeg lopen‘. Ga wandelen en je hoofd leeglopen, op allerlei manieren worden tips gegeven om je hoofd zo leeg mogelijk te krijgen. Kijk, en hier begint mijn hoofd tegen te sputteren. Hoezo mijn hoofd leeglopen? In mijn pre-coronadagen en mijn pre-coronamaanden heb ik aardig wat gelopen en gewandeld en gestruind en mij per benenwagen voortbewogen. maar mijn hoof leeg gelopen? Ik heb het niet gemerkt, maar dat komt misschien omdat mijn hoofd dan allang leeg was?! 

Stel je voor: een zonnige dag als vandaag. Ik ga op weg om naar het startpunt van mijn wandeling te gaan. Rugzak op, telefoon op Endomondo (voor hoe lang en hoe ver het was) en op TopoGPS (voor de route), camera bij de hand en dan ga ik aan de wandel. 

Ik loop langs een pas gemaaid weiland en ik reuk de geur van drogend gras en ik denk onmiddellijk terug aan die keer dat ik als jochie een keer meehielp (dat wil zeggen: niet in de weg liep) met de hooibouw bij een boer in Zuidbroek (Apeldoorn). Samen met mijn vriendje Wim (die een paar huizen verder woonde) kwamen wij veel te laat thuis. Er zwaaide wat. 

Ik wandel langs een bord met een tekst er op (“Timmer en klusbedrijf”) en zie dat er na het woord ‘Timmer’ een streepje ontbreekt waardoor de tekst een vreemde betekenis krijgt. Mijn gedachten gaan verder borduren op die vreemde tekst en ik vraag mij af of de eigenaar van het bord wel in de gaten heeft wat hij op zijn bordje heeft. Ooit keek een fietsenmaker mij vreemd aan toen ik hem wees op zijn tekst “Dames en herenfietsen”. 

Ik kuier op de dijk naar Schoonhoven en passeer het naambordje ‘A. Augustinus‘ en ik vraag mij af waarom hij van Hippo naar Schoonhoven is verhuisd. Is hij al wandelend gegaan of is hij te paard de Pyreneeën overgestoken? Zouden de ouders van A. hem de voornaam Aurelius hebben gegeven of hadden zij geen weet van de kerkgeschiedenis? Misschien moet ik zijn ‘Confessiones‘ nog maar weer eens lezen (die van die ene A. of van die andere A.?).

Ik struin over een kronkelend bospad en via een  complexe weg van associaties die ik niet meer kan navertellen kom ik terecht bij een gesprek van een paar jaar geleden. Dat gesprek beleef ik nog een keer. Als ik dat nou had gezegd …. Als er nu dat was gebeurd. Ik zie de setting van het gesprek in mijn hoofd. Ik zie de aanloop en de afloop. En voordat ik het weet ben ik via een andere weg van associaties (of was het dezelfde weg) weer bij een ander moment in mijn leven gekomen.

Ik loop door de Kroondomeinen, op weg van Vaassen naar Harderwijk. Plots steekt voor mij een niet meer zo wild zwijn over, van links naar rechts (voor het zwijn was het gewoon rechtdoor). Even verderop zie ik aan mijn rechterhand meerdere zwijnen in rustige draf. Zou dat ene overstekende zwijn bij dit groepje horen? Mijn gedachten gaan terug naar die vroege koude zaterdagochtend dat ik met onze jongste achter op de fiets naar de Kroondomeinen fietste. Als klein Apeldoorns jochie fietste ik al vaak naar de Kroondomeinen om daar ergens te wachten met mijn verrekijker op wat wellicht ging komen. Via de Wieselseweg gingen we domeinen binnen. Het was koud, met name voor onze jongste, die stil achterop zat en zijn voeten in de fietstassen (naast het warme drinken en de warme soep in een thermoskan) had gestopt. We hebben die ochtend niets gezien, iedereen bleef binnen.   

Ik wandel dus ik denk. Of, zoals de Franse filosoof René Descartes al zei, ‘ambulo ergo cogito‘. Mijn hoofd raakt niet leeg, maar is bij tijden eerder een flipperkast van gedachten die andere gedachten oproepen en afstoten. Zo ben ik tijdens een wandeling bezig, van kop tot teen. Mijn hoofd raakt niet leeg, maar is bezig met ordenen en herordenen, met gedachten en tegengedachten, met verleden en heden, met woorden en geuren, met teksten en beelden. Mijn hoofd is in gesprek met mijn veranderende omgeving. 

Ik word tijdens en door het wandelen geen ‘leeghoofd’. Mijn wandellief heeft mij nog nooit verwelkomd, nadat ik een dag heb gewandeld, met de legendarische woorden: “Hoe was het, leeghoofd?’

Verder denk ik op deze dag aan die woorden van die jong gestorven profeet van lang geleden die zei: “Wie tot zijn broeder zegt: ‘Leeghoofd’, zal vervallen aan den Hogen Raad.”