LANDLIJNEN

Wat moet Raynor Winn na het grote succes van Het Zoutpad schrijven?
Zij schrijft nog een boek over wandelen. Nu met de titel De Wilde Stilte, met de ijzige stilte van IJsland in jouw oren.
Is het dan afgelopen met wandelen vanwege de gezondheid van haar man Moth? Voor hem lijkt elke stap nu er één te veel. Zijn gezondheid gaat steeds verder achteruit. Het leven op hun boerderijtje in het zuidelijke Cornwall lijkt het einde van de reis op kousenvoeten. Hier wachten op het einde en intussen genieten van het leven op het land, van de vogels die overvliegen, van de geuren die het land bevolken, van een uitstapje naar de zee en de vergezichten. Het zal wel eindigen met een zachte stilte. Dan zakt Moth in elkaar in een weiland, vlakbij huis.

Langzaam krabbelt Moth weer op. Een rondje wandelen vanuit huis, 3000 meter is een prestatie van formaat. Thuis valt een wandelgids van de plank. Een boekje gaat open over de Cape Wrath Trail. De pagina’s tellen 378 kilometers. Een woeste wandeling in de woeste hooglanden van Schotland. Van Cape Wrath in het noordwesten van bonny old Scotland naar Fort William, dwars door de hooglanden, dwars door verlaten gebieden. Bij Moth en Ray groeit een verlangen. Beiden buigen zij voor de verlokking van de lijnen op de kaart. Landlijnen die dalen en heuvels en mensen en geschiedenis met elkaar verbinden. Zal deze tocht een zoete wraak zijn op de achteruitgang van de gezondheid van Moth? Nog éénmaal op pad, samen op pad, samen alleen, samen in hun kleine tentje. Hun besluit staat vast, zonder woorden herkennen zij bij elkaar het diepe verlangen. Plannen worden gemaakt en de tocht naar het hoge noorden kan beginnen.

De start bij Cape Wrath lukt niet vanwege militaire oefeningen in dat gebied. Zij wijken uit naar Sheigra. Een rotswandbeklimmer praat met hen over hoop. Zij gaan op pad. Het is niet eenvoudig om uiteindelijk goed de gang er in te krijgen. De verlatenheid. De regen. De ruigheid van het terrein. De eenzaamheid. De hoge waterstand van al die stroompjes. Hun brander begeeft het. De zwaarte van het gedeelte bij de Falls of Glomach. Een enkele wandelaar (alleen van de mannelijke kunne) komen zij tegen, die gaan van zuid naar noord. Zij wandelen tegen de stroom in. Soms maken zij met vervoer een uitstapje om spullen aan te schaffen (schoenen, pleisters, eten), maar telkens weer terug op het zware pad. Zij ervaren weer de magie van het pad, waar ook enkele wandelaars over praten. Dan in de maand juni wandelen zij Fort William binnen. Zij hebben het gered. Die zware tocht door de prachtige hooglanden. De gezondheid van Moth is opgeknapt.

Dan zien zij in Fort William een bankje. Op dat bankje zit een man, een beeldige man. Een man als een wandelaar die een eindpunt heeft bereikt. Het bankje met dit beeld is het eindpunt van de West Highland Way, het beginpunt ligt in Milngavie, net ten noorden van Glasgow. Het is een zeer populair wandelpad dat in 1980 werd geopend en een lengte heeft van 152 kilometer. Moth en Raynor kijken elkaar aan. Moth wil wel verder lopen. Raynor voelt zich bij tijden schuldig aan de pijn die Moth lijdt. Heeft zij hem niet op het spoor van de Cape Wrath Trail gebracht? Zij gaan samen verder. De West Highland Way is populair, zeer populair. Vriendengroepen. Vriendinnengroepen. Oude mensen. Jonge mensen. Van alles en nog wat loopt deze route. Van zuid naar noord. Moth en Raynor gaan van noord naar zuid, tegen de stroom in. Over keien, langs Loch Lomond, over oude militaire wegen. De wereld stopt niet bij Glasgow. Met een traject op de fiets zitten zij in de Borders.

Nu zij toch aan de gang zijn volgt de wandeling over de ruggegraat van Engeland, het Penninisch gebergte. Zij worden vergezeld door hun goede vrienden Dave en Julie op de route van 426 kilometer naar het zuiden. Zij steken door over de grote vlakten van veen, kruisen de muur van Hadrianus, worden gegeseld door zon en regen. Zij ontmoeten mensen van buitenlandse afkomst die verliefd zijn op de heuvels van het gebergte, die geen dag zonder kunnen. Verder, alsmaar verder. Door het grensgebied van Engeland en Wales, langs kanalen, over Offa’s Dyke, op zoek naar voorraden die in het hele land duidelijk te lijden hebben onder de Brexit. Verder, alsmaar verder. Met hun ogen kunnen zij elkaar vertellen dat zij verder doorgaan naar huis, naar Polruan. Daar aan het water, met de weidse vergezichten. Met de smaak van zout op de lippen. Met de wind in het haar. Met 1600 kilometer in vier maanden, door regen en wind, met pijnlijke voeten en een bezwaard hart, met pubs die voor hen gesloten blijven (stelletje armoedzaaiers), met gastvrijheid van mensen, met een nieuwe blik op hun eigen wereld. Met later een bezoek aan een specialist in het ziekenhuis voor verder onderzoek naar de gezondheid van Moth.

Zij zijn gegaan in de voetsporen van duizenden anderen.
Zo zijn er lijnen getrokken over het land.
Een ragfijne verbinding tussen toen en nu, tussen mensen van allerlei slag.
Onderweg merkt Raynor de veranderingen in het klimaat op en de veranderingen bij Moth.
Zij schrikt van de veranderingen in het landschap, van de monotonie van de akkerbouw, van de biodiversiteit die klap na klap krijgt.
Hebben mensen nog oog voor het landschap waar zij door heen gaan?
Hebben wandelaars nog oog voor wat er langs het pad te zien is?
Of gaat het om de kilometers en de tijden, de prestaties en de records?

Ik neig er toe om te schrijven dat ik dit boek het beste van de drie vind (met weer een prachtige omslag). De beschrijvingen, de beelden die van alles oproepen, de ontmoetingen met mensen en dieren, met gesloten deuren en stromende regen, de blik naar buiten en naar binnen, de onderlinge verhouding van Raynor en Moth, de mildheid die er spreekt uit het geschrevene. De plaatsen die worden bezocht roepen met name in Schotland herkenning op. (Wandellief heeft een paar jaar gewoond en gewerkt in de Schotse Hooglanden!)
Dit boek is een driedubbele aanrader.

Raynor Winn
Landlijnen
uitgeverij Balans
september 2022
ISBN 9789463822398

Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij voor een recensie op mijn wandelwebsite.