De Deense schrijfster Dorthe Nors kreeg een verzoek om een boek te schrijven over de Noordzeekust. Haar heldere antwoord was: Nee. Dat antwoord was niet helder genoeg voor de vraagsteller en deze stelde de vraag nog een keer. Om vervolgens nog een keer de vraag voor te leggen. Uiteindelijk is dit boek er van gekomen. Het Nee werd een Ja.
Dorthe Nors werd in 1970 geboren in Herning, op het vasteland van Jutland. Terwijl de meeste Denen wanneer zij verhuizen naar het oosten gaan, waar de steden zijn, trokken de ouders van Dorthe juist naar het westen, naar de kust. Na 40 jaren op een boerderij moest de boerderij wijken en kwamen haar ouders een paar kilometer verderop terecht. In 2014 koopt Dorthe Nors zelf een huis aan de westkust, nadat zij uit het oosten was gekomen waar zij had gestudeeerd. Maar de plek die je hebt verlaten is niet meer hetzelfde wanneer je terugkomt, schrijft zij. Daar komt nog bij dat jijzelf ook bent veranderd in de tussenliggende jaren.
In 14 hoofdstukken reist Dorthe langs de Noordzeekust, met haar auto, te voet, met openbaar vervoer. Zij hernieuwt de kennis van haar eigen verleden, van haar contacten met mensen die diep geworteld zijn aan de kust, met eilandbewoners, met nieuwkomers die oude tradities nieuw leven willen inblazen, langs oude kerken met een eeuwenoude geschiedenis en samen met haar schilderende vriendin ontdekt zij de oude fresco’s. Zij mijmert over de overzeese verbindingen vanaf Jutland, niet alleen naar Noorwegen dat zo dichtbij kan zijn, maar ook verder weg. Aan de kust wonen mensen die een drang hebben tot reizen. Zij ontdekt herinneringen die zijn verbonden aan oude paadjes, met het zicht op een verdwenen eiland voor de kust. Zij verblijft in Amsterdam op uitnodiging, om te schrijven en grijpt de kans om Texel te bezoeken en daar aan de kust te wandelen, want ook daar wordt wordt ge-kust en ge-wad. Op het eiland Fano ontmoet zij een cultuur waar vrouwen aan de macht zijn en niet alleen wanneer de mannen op zee zijn. Zij duikt in de geschiedenis van een in 1917 gestrande Nederlandse schoener op de kust van Jutland. Lieuwe heette de Nederlandse kapitein zonder ervaring. Hij is gebleven op Jutland. Bij Agger Tange ontstaat een surfparadijs waardoor de gemeenschap nieuw leven wordt ingeblezen. Zij neemt de trekvogels waar die foerageren aan de kust. Zij ontdekt dat niet ieder bestaand is tegen de leegte van de kust. Zij gaat een grens over en bezoekt Sylt, dat aan de Duitsers toebehoort, maar ook hier zijn grenzen kunstmatig, want zij ziet Deense en Friese invloeden. De grote Nederlander Leeghwater woonde en werkte hier op het eiland met zijn zoon.
Dorthe Nors loopt en rijdt langs de kust en door de tijd. Zij schrijft over grenzen in open taal. Zij legt bloot (“Aan de kust ben je naakt, ontdaan van alle beschermlagen” (pagina 166) en ontdekt wat mensen en haarzelf beweegt. De kustlijn is voortdurend in beweging. Getijden wisselen elkaar af. Stormen maken inbreuk op leven en dood. Dorthe Nors noteert op betrokken wijze en brengt zo ook de lijnen van haar eigen leven in kaart. Zij schrijft langs haar eigen kustlijn in grote verbondenheid met de mensen en de plaatsen en de tijden die zij ontmoet.
Een mooi boek om over te mijmeren over wat was en is en onderhevig is aan wisselende tijden.
Dorthe Nors
langs de kustlijn
uitgeverij Podium 2022
ISBN 9789463811286
Dit boek ontving ik van uitgeverij Podium voor een recensie op mijn wandelwebsite.
Willems Wonderlijke Wandelingen 