LOPEN LANGS DE LINGE

Eens zal de Betuwe in bloei weer staan
Nog mooier en voller dan voorheen.

Dit zijn de eerste twee regels van een oud liedje.
Twee regels over bloei na duistere tijden.
De fruitbomen in de Betuwe zullen weer bloeien, na al het oorlogsgeweld.

In dit boek van onderwijsman Harry Stegeman komt dit oorlogsgeweld aan de orde. Je zou het niet verwachten bij die lieflijke Linge, de rivier die van oost naar west door de Betuwe een strakke en een slingerende reis maakt. Kijk ook naar de foto op de omslag. Een rivier. Een paard. Een boom. Huizen aan de dijk. Een kerktoren die boven alles uitsteekt. Hoe lieflijk!

Wanneer Harry zijn reis begint in het oosten van de Betuwe, bij Fort Pannerden, is het al meteen duidelijk dat het Fort er niets voor niets staat. Wanneer hij te voet oprukt naar westerlijke streken komt hij eerst in aanraking met de erfenis van de Tweede Wereldoorlog toen gealliëerde troepen vanuit de Betuwe probeerden naar het noorden op te trekken. Nog verder naar het westen stuit hij op andere vestingwerken, op een andere geschiedenis. Op vechtpartijen tussen Holland en Utrecht, een Grebbelinie, een Waterlinie. In zijn wandeling langs de rivier geeft Stegeman ons niet alleen een blik in die gruwelijke geschiedenis, maar hij diept vele andere zaken op die opvallen langs de rivier. Huizen en (verdwenen) kastelen met een geschiedenis, de veranderde loop van de rivier (die begint bij Doornenburg als een gegraven waterweg), verdwenen industrie, het belang van de fruitteelt. Belangrijke personen die niet alleen in de buurt van Linge werkzaam waren, maar nationaal van belang waren, ik denk aan Abraham Kuyper, O.G. Heldring, Willem van Oranje en Flipje van Tiel, krijgen aandacht.
Van sommigen trajecten geniet Stegeman uitbundig (zoals tussen Geldermalsen en Asperen), van andere gedeelten (met name verder naar het oosten) geniet hij minder, maar weet voldoende te vertellen om mij geboeid verder te laten lezen. Voor veel fietsers en wandelaars is met name het deel tussen Geldermalsen en Gorinchem bekend, het gedeelte van Doornenburg naar Geldermalsen is minder bekend.
De Linge is een rivier met twee gezichten. Het oostelijke gedeelte waar de Linge een gegraven traject volgt in de vlakke polder, met zegen die water afvoeren naar de Linge. Het westelijke gedeelte met de meanderende rivier met lieflijke dorpjes en stadjes en terrasjes aan het water en kano’s op het water.
Stegeman heeft geen wandelgids geschreven. Het is een boek dat gelezen kan worden in een luie stoel (ik heb het zelf zo gedaan). Maar tijdens het lezen met een goede kaart erbij is het goed mogelijk om zelf de route samen te stellen aan de hand van de informatie die Stegeman geeft.
Zijn boek over wandelen en fietsen in de Kop van Overijssel heb ik toendertijd met plezier gelezen. Hetzelfde geldt voor dit boek over de Linge, dat vele herinneringen aan deze prachtige rivier naar boven brengt.

Harry Stegeman
Lopen langs de Linge.
Biografie van een ‘rivier’ met twee gezichten
KNNV Uitgeverij 2019/2022
ISBN 9789050117098

Dit boek heb ontvangen van de schrijver voor een recensie op mijn wandelwebsite.