ALLEEN OP AVONTUUR

Onze coronatijden hebben het wandelen in ons land sterk gestimuleered. Natuurgebieden zijn regelmatig overvol met wandelaars. Van heinde en verre komen mensen om de benen te strekken. Maar het zijn niet alleen de ommetjes in natuurgebieden, ook de langere wandelingen zijn in trek. Nu was wandelen al voor deze coronatijd in opmars. Pelgrimstochten, langeafstandswandelingen, wandelingen in allerhande soorten en maten.

Beginnende wandelaars en geoefende wandelaars, wandelaars met kleine plannen en wandelaars met grootse en meeslepende plannen kunnen terecht bij het nieuwe boek van Lidewey van Noord. Lidewey heeft meerdere boeken over wielrennen geschreven, een boek over turnverslaggever Hans van Zetten, over ons voedwsel en een reisgids over Colombia. Nu dan een boek over wandelen.

Lidewey heeft zelf ervaring met solo-wandelen en deelt haar eigen ervaringen en ervaringen van anderen. Wat ik een beetje verwachtte was een verzameling allerhande tips en wijze gedachten, maar dit boek gaat een spade dieper en gaat in op achterliggende vragen.

Eerst gaat zij in op de vraag naar wandelen alleen of wandelen met iemand anders, of zelfs met meerdere mensen. Wat zijn voordelen van alleen op pad gaan? Je zintuigen staan wagenwijd open voor alles wat in je omgeving gebeurt en je ervaart een wisselwerking. Je hebt de vrijheid om te stoppen en rond te kijken, de tijd te nemen om een foto te maken, een pauze uit te stellen. In dit gedeelte verwijst zij naar schrijvers die aandacht hadden voor wandelen. Verder spreekt zij met bekende Nederlandse wandelaars om te achterhalen wat hen beweegt in hun ‘eenzame’ wandelingen. Ook de beikende neuropsycholoog Erik Scherder wordt aangehaald om iets te laten zien van het medische belang van wandelen.

Avontuurlijk wandelen kan voor de één het wandelen van een klompenpad zijn, voor een andere is het een meerdagse trektocht door Patagonië. Het blijkt dat mensen die op pad gaan voor een lange solotocht vaak het verlangen hebben om meer grip op zichzelf te krijgen, een verlangen naar helderheid in hun hoofd en een verlangen naar rust. Het zijn verlangens die ook een rol spelen bij een kort avontuur.

Maar is een solo wandelaar wel alleen? Liedewey laat zien dat er medegangers zijn op je avontuur : * jezelf, dat wil zeggen je lichaam en je ziel. Of is het je lichaam en je geest? Dit was voor mij niet het helderste deel van dit boek. Je hebt lichamelijke ongemakken, je ondergaat stemmingswisselingen. * de natuur gaat mee, die geeft veel en vraagt weinig, de natuur die een permanente prikkel is. * je rugzak, waar je te veel of te weinig in hebt, overbodige dingen en dingen die je mist in je rugzak, de banden die knellen.

Voor mij is het wandelen over een hoge en lange brug een hele opgave. Wat gebeurt er met mij tijdens zo’n oversteek? Sporing ik over de reling heen? Haal ik de overkant? Tijdens mijn wandeling over het Grote Rivierenpad kwam ik heel wat bruggen tegen, gelukkig ook een paar pontjes. Bij iedere brug moet ik goed ademhalen en mijzelf dwingen om rustig te blijven. Lidewey schrijft over de angst in de ogen kijken. Je moed de moed hebben om bang te zijn. Je kunt bang zijn voor lichamelijk ongemak (stel je breekt een been!), voor een ander (oh, daar komt een enge man aan!). Ik vraag mij wel af of ‘angst hebben’ of ‘bang zijn’ hetzelfde is. Het eerst lijkt mij irrationeel, het tweede concreet (ik ben bang voor die hond op de boerderij).

Voor veel wandelaars is hun activiteit een vorm van vrijheid. Wandelen geeft ons een time-out. Volgens Lidewey brent wandelen ons terug bij wat esssentieel en fundamenteel is edn verlost het wandelen ons van ruis. Hier had ik wel wat meer over willen lezen, want het lijkt dat voor dat voor iedere wandelaar anders is. En wat is essentieel en fundamenteel?

Een belangrijk hoofdstuk is ‘Vrouw in het wild’. Dit gaat over de veiligheid van een vrouwelijke wandelaar. Ik dacht aan dit hoofdstuk toen ik vorige week het Wageningse Engpad liep, een mooi klompenpad dat mij over de Wageningse Eng bracht. Daar tussen allerlei kleine mooie percelen liep een jonge vrouw voor mij uit, enkele tientallen meters voor mij. Verder was er niemand te zien. Zij sloeg rechts af en ik ook, want zo loopt de route. ‘Wat doe ik?’ vroeg ik mij af. Blijf ik achter haar (aan) lopen? Vertraag ik? Neem ik een extra pauze? Ga ik snel vooruit en haal haar in aan de overzijde van het pad? Zo liepen we nog even voort. Toen heb ik de stoute schoenen aangetrokken en heb ik haar ingehaald. Even later liep zij een ander pad in.

In het hoofdstuk over ‘vrouw in het wild’ schrijft Lidewey dat mannen vaker slachtoffer zijn van geweld dan vrouwen, maar vrouwen zijn vaker slachtoffer van seksueel geweld. Zij vertelt over haar eigen ervaringen en hoe diepingrijpend die zijn. Zij heeft zelf ooit een cursus zelfverdediging gevolgd. Veel vrouwen ervaren de openbare ruimte als potentiëel gevaarlijk. Daarom zijn wandelende dames vaak in gezelschap van andere wandelende dames. Een paradox voor vrouwelijke wandelaars is dat een drukke omgeving veilig is, maar een gehele afwezigheid van anderen is ook veilig. Maak jezelf als vrouw weerbaar, roept Lidewey op, en zie jezelf niet als een prooi, daarom: volg een cursus zelfverdediging en maak je zelf groot, niet klein. Dit hoofdstuk is sterk vanuit het perpectief van de wandelende vrouw geschreven. Stel dat er een tweede druk komt (en waarom niet?), dan zou het mooi zijn wanneer er ook iets staat over het perspectief van de wandelende man. Wat zou een man kunnen doen om de veiligheid van een alleen wandelende vrouw niet te verstoren?

Aan het einde van het boek staan er niet alleen eindnoten en informatie over de wandelaars met wie Lidewey sprak maar ook een praktische aandachtspounten voor de beginennde en geoefende alleenwandelaar. Eén van de tips is om te leren navigeren en te oriënteren. Hiervoor zou je terecht kunnen bij dit Handboek.

Wat mij opviel in dit boek was de relatie die werd gelegd (onbewust? bewust?) tussen relaties en wandelen. Wandelen om na te denken over een relatie. Wandelen als reactie op een verbroken relatie. Gaan relaties uit door alleen op pad te gaan? Zit hier nog stof in voor meer?

Een mooie aansporing staat in het begin van het boek (pagina 13) en werkt door in de rest van het boek. “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik ga er nu van alles over lezen en daarna ga ik oefenen tot ik het kan.”

Wandel en geniet. Dit boek kan daarbij een mooie stimulans zijn.

Lidewey van Noord – Alleen op avontuur. Alles over wandelen in je eentje – KNNV Uitgeverij 2020 (160 pagina’s, exclusief kleurenfoto’s) – €17,50

Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij voor het plaatsen van een recensie op mijn wandelweblog.