EEN VOETREIS NAAR ROME

Op 31 maart 1936 trekt Bertus Aafjes de deur van Borneostraat 32 te Amsterdam achter zich dicht. Hij was net weggegaan (of weggestuurd?) van zijn opleiding tot priester aan het Groot Seminarie (Philosophicum) te Warmond. Wat nu? Hij zal een reis naar Rome maken en daarom trekt hij de deur achter zich dicht.
Volgens de titel van dit boekje is het een voetreis geworden, maar nadat Bertus (12.05.1914 tot 22.04.1993) de deur achter zich dicht trok ging hij op de fiets richting Rome. In de Zwitserse stad Bazel gaat hij te voet verder en wandelt naar Italië. In dat land maakt hij gebruik van zijn rechterduim en komt liftend verder. Op 12 mei 1926 (hij is dan 22 jaar en 1 maand) komt hij met een lift aan in Rome. ‘Een voetreis naar Rome’ is een dichterlijke aanpassing van de werkelijkheid.
De wordingsgeschiedenis van deze bundel brengt ons naar de hongerwinter van 1944-1945 wanneer Bertus ondergedoken zit in het Friese Terbant. Daar schrijft hij zijn voetreis naar Rome. In 1946 verschijnt zijn bundel en deze baant zich een weg in de Nederlandse literatuurgeschiedenis.
Er zit een chronologie in het lange gedicht, na eerst aandacht besteedt te hebben aan de muzen, gaat hij in op de Latijnse School (zijn afgebroken priesteropleiding), vervolgens het afscheid van Amsterdam, zijn geboorteplaats, over het reizen, over het vertrek uit Nederland, de Rijn, de Alpen, tot hij uiteindelijk in zijn tweede vaderstad Rome aankomt.
In strak ritme en rijm vertelt hij zijn verhaal, roept beelden op, vertelt over de jongedames die hij onderweg ontmoet, beroept zich op Rome en Jeruzalem (of wellicht beter: op het klassieke Rome en het Roomskatholieke Rome) en daarom is het wel prettig dat de lezer iets weet van de Romeinse klassieken, de bijbel en het roomskatholicisme. Bij de publicatie in 1946 was die kennis meer aanwezig dan nu, vermoed ik.
Na publicatie kreeg deze bundel veel aandacht, één van de mensen die in de pen klom was de literator C. Rijnsdorp. Zijn gedachten over “Een voetreis naar Rome” vind je hier.
Bertus Aafjes – Een voetreis naar Rome – z. j.