Wechelerveldpad

Veel is nog hetzelfde gebleven.
Het oude stationsgebouw.
De perrons.
De houten zitbanken.
De achteruitgang.
Dat is de uitgang die ik neem.

Binnen een paar stappen sta ik in de Voorstad ten noorden van het station. De huizen. De smalle straten. Het spreekt van geschiedenis. Ik zie leerlingen in de vensterbanken van een school met een boek voor hun neus. Het is ‘De Kleine Johannes‘, een Vrije School waar ook kleine Johanna’s welkom zijn. Frederik zal dat niet erg hebben gevonden. Of er kleine Johannessen en kleine Johanna’s in de even verderop gelegen moskee Merkeze Camii komen weet ik niet. De hoge minaret steekt uit boven de koepel. Een trans gaat rond de minaret en een deurtje geeft toegang tot deze rondgang. Of er bij de oproep tot het gebed een muezzin uit het deurtje komt weet ik niet. Nu is er niets te horen en te zien. De moskee staat op de hoek van de Smyrnastraat en de Smyrnadwarsstraat. Het roept de geur op van geknoopte en geweven tapijten die hier geproduceerd werden. Nu zit in het gebouw een machinefabriek. Oud en nieuw gaan in deze buurt (met veel burgemeestersnamen) hand in hand. Ik steek de Ceintuurbaan over en kom bij de oude Roomskatholieke begraafplaats. Tussen de beide opritten staat nog steeds een bloemenkraam. Een jongen uit mijn voetbalelftal woonde op de begraafplaats, dat wil zeggen zijn vader was beheerder en woonde in de dienstwoning. Tegenover de bloemenkraam staat een gebouw, dat lang geleden eigendom was van de Hervormde Gemeente. Wij kerkten daar als kerkelijke vluchtelingen enkele jaren.

Ik ben zo aanbeland in de wijk Tuindorp en ga op weg naar een kenmerkend gebouw in de wijk. Het is de Koningskerk, dit is een vrij recente naam. Nadat drie samenwerkende en samenkerkende kerkgenootschappen van gereformeerde snit dit kerkgebouw kochten werd de naam veranderd. Het kerkgebouw was eigendom van de plaatselijke Roomskatholieke kerk en heette vele jaren lang Mariakerk. Duizenden keren fietste en wandelde ik langs deze kerk. Vandaag is de open en lichte aanbouw een stemlokaal. Ik loop langs het kerkgebouw naar de voordeur die wijd open staat. Een tekst op een krijtbord nodigt uit voor een gesprek of de stilte of het aansteken van een kaars. De laatste keer dat ik hier binnenstapte was het de laatste zondag van het kerkelijk jaar. De namen van de overledenen in het afgeloepen kerkelijk jaar werden genoemd in de kerkdienst. Onze jongste en ik staken een kaars aan ter gedachtenis aan moeder en oma. Meer dan 50 jaar was zij verbonden aan de kerkgemeenschap die hier nu kerkt. De Roomskatholieke kerk was verbonden aan het tegenover gelegen Huis Ludgerus waar mijn moeder haar vele laatste jaren woonde. De route voert mij rond het gebouw. Ik sta stil op de plek waar wij na een bezoek nog even omkeken naar het balkon of het raam en zwaaiden. In gedachten zie ik een jonge vrouw met gitzwart haar staan die zacht roept. In coronatijd stond haar stem stil. De wandeling gaat naar de Open Hof, die nu geen Open Hof meer is. Het gebouw staat er nog maar de invulling is veranderd. In dit gebouw van wat ooit de Gereformeerde Kerk was trad ooit als achtergrondzanger en -danser op de later wereldberoemd en wereldberucht geworden Benny Hinn. Jarenlang kerkten hier gereformeerden, nu is het gebouw een toevlucht voor Alevieten. Op het logo zie ik twee dansende figuren, een man en een vrouw. Dat laat al zien dat de Alevieten niet tot de meest strikte moslims behoren. Dansen en zingen van een vrouw is verboden in bijvoorbeeld Iran. Aan de andere kant is ook de familie Assad uit Syrië Alevitisch. Op de parkeerplaats van het winkelcentrum Keizerslanden wordt gewerkt. Ooit werd hier een flat gebouwd, een Turkenflat klonk het, voor alleenstaande mensen. Uiteraard protest in de buurt. In de Deventer industrie werkten toen veel mensen van buitenlandse afkomst. En deze mensen wilden ook ergens wonen. Tijden veranderen slechts langzaam.
Ik ga door het Godebaldpark, met aan mijn linkerhand Humanitas, bejaardenhuis in oude tijden. Achter het ‘bejaardenhuis’ woonden wij. Ons onderkomen is ten onder gegaan aan vernieuwingsdrang. Van Keizerslanden ga ik naar een voor mij compleet nieuwe wijk, Steenbrugge, aan de overkant van de Zandwetering. Als uiting van secularisatie is op een centraal punt in de wijk een kerkgebouw nagebouwd, waarin meteen maar huizen zijn gebouwd. In de wijk wordt nog druk gebouwd.

Ik ga naar de Wechelerweg, steek over en vervolg de weg langs een smal water. Veel wandelaars komen niet op dit schouwpad. De Ganzekooisweg ga ik rechtsaf op. Een enkele boer maait en schudt gras. Dan de drukke Raalterweg over. Zo kom ik op landgoed Frieswijk. Dit landgoed heeft oude papieren. In de 14 eeuw was het eigendom van de bisschop van Utrecht. Of dat een persoonlijk eigendom was of een eigendom dat behoorde bij het Utrechtse ambt van bisschop weet ik niet. Niet elke bisschop had de gelofte van armoede afgelegd. In 1950 werd het landgoed door Anton Vos de Wael (er staat een bankje ter ere van hem) omgezet in een stichting. Blauw-witte luiken sieren de opstallen die behoren bij het landgoed. Eén van de gebouwen is het Oud Bouwhuis, dat zowel koetshuis als boerderij is geweest. Nu wonen er ondernemende mensen die druk bezig zijn geweest met restauratie. Met zicht op dit pand neem ik een pauze. Er dreigen donkere wolken, maar een regenbui blijft uit. Nog wat kilometers over de Frieswijkerweg. Dan ben ik in het gebied met namen als Wechelerhoek, Wechelermars en Wechelerveld. Ik loop door een rustig bosgebied met kronkelende paden. Wederom steek ik de Raalterweg over, die lijkt hier nog drukker. Van zwaar begroeide berm naar zwaar begroeide berm en dan loop ik de begraafplaats Steenbrugge op. Oude graven, Molukse KNIL graven, oorlogsgraven, oorlogsmonument. Via de hoofdingang verlaat de route de rust.

Dan ligt daar het Oranjekwartier, met koninklijke namen. Het is een kwartier dat onderhevig is aan grootse verandering. Renovatie suist door de straten. Kinderen spelen voor opgeknapte flatgebouwen. Andere flatgebouwen zijn op zijn Chrsto’s ingepakt in witte doeken. Een teken aan de wand. Ook wanneer ik de Herman Boerhaavelaan ben overgestoken houdt de verandering niet op. Ik loop langs en over het terrein van het voormalige ziekenhuis Sint Jozef (niet gebouwd door de timmerman zelf). Een deel van de vele gebouwen is nog in gebruik door zorginstelling Carinova. Andere delen van de gebouwen zijn afgebroken en woningen worden gebouwd. Heilzame grond. Dan door de wijk Rollecate, waar het Sint Geertruidenziekenhuis eens stond. Ook dat is verleden tijd. Woningen staan hier nu, al dan niet klaar voor bewoning. De zorg dichtbij betekent nu dat het enige ziekenhuis nu in Colmschate ligt. Dan door dezelfde Voorstad waar ik begon. Langs de Duymaer van Twistlaan, waar de leider van ons voetbalelftal woonde. Het is een tocht vol herinneringen en nieuwe perspectieven.

Marycke Janne Naber
wandelen buiten de binnenstad van deventer (klik op de link)
uitgever gegarandeerd onregelmatig 2022
Deventer – Wechelerveld pad – wandeling 10 – 15 kilometer