Zeg, ken jij de mosselman? Vandaag gaat de mosselman op pad met zijn mosselvrouw voor een wandeling rond Mossel, in de gemeente Ede. Weer een tocht over de onbekende Veluwe. Het startpunt van de route ligt ver van het openbaar vervoer, maar onze auto is hedenochtend gewillig en zo parkeren wij onze auto in de buurt van het Natuurcentrum Veluwe.
Op zoek nu naar het klaphek waar onze route kan beginnen. Maar eerst nog even dit: Mossel hier heeft niets te maken met een schaaldier, maar met kleine tijdelijke onderkomens van mos, gemaakt door schaapherders die hier in vroegere tijden rondzwierven. Het lijkt dat voorvaders van wandellief en van mij hier ook gelopen hebben met hun schapen. 
Bij het klaphek staat een bordje om ons er aan te herinneren dat we militair terrein binnen gaan. We dienen de militaire oefeningen niet te verstoren. Al spoedig zien we twee militaire voertuigen voorbij gaan, elk met een boordschutter. Daarachter staat het Belgenmonument als herinnering aan de tijd dat hier een vluchtelingenkamp was voor vluchtelingen uit België die het land ontvlucht waren tijdens de eerste wereldoorlog (1914 – 1918). 
We zien vlak bij het hek waar wij langslopen een schaapskooi, even verderop ligt boerderij De Kreel. Wanneer we de hoek omslaan (verboden voor militaire voertuigen) zien we de Kreelse Plas en even verderop de Plas van Gent. De route loopt niet pal langs de beide plassen, maar het is de moeite waard om even een ommetje te maken over het vlonderpad naar de plas. Het is rustig op het water, maar ik kan mij voorstellen dat op andere dagen hier veel vogels te zien zijn. Bij de Plas van Gent is zelfs een vogelkijkpunt.
In het Kreelsche Zand (meer het Kreelsche Bos) nemen we plaats op een omgevallen boom waarvan de stam uitdagend rondkijkt als een wandelbankje. De contouren van een laan en de rechte lijn van aangeplante bomen zijn zichtbaar in het bos. Even verderop wordt het pad een aaneenschakeling van modder en poelen en slipperige smurrie. Wandellief ziet plotseling aan onze linkerhand een groep wilde zwijnen. Ze bestaan dus echt. Bij al mijn wandelingen op de Veluwe de laatste jaren heb ik wel sporen gezien, maar geen zwijnen. Bordjes aan de linkerkant en de rechterkant van het pad wijzen op een rustgebied. Op het pad zijn sporen te zien van brede autobanden en van smallere banden. Bij de heide aangekomen horen we geluid van motoren en snel staan drie militaire motoren vlak bij ons. De mannen willen het modderpad op, maar wachten even tot wij uit de buurt zijn. Kort daarop zien we twee militaire voertuigen naar dat punt waar de motoren het bos ingingen rijden. We zullen stevig doorlopen en de oefening niet verstoren.
Via de ons welbekende Koeweg gaan wij verder. De Koeweg verbindt Otterlo met Ede en gaat door het prachtige bos- en heigebied, zeer geschikt voor fietsers en wandelaars en een enkele militair zoals wij vroeger hebben meegemaakt. Dat de Koeweg een toepasselijke naam is blijkt uit de rondlopende Schotse Hooglanders die op het Mosselsche Veld te zien zijn. Eerst zien wij ze op grote afstand, maar op het Rozeboomswegje komen we steeds dichterbij deze grazers. Vlak langs het wegje komen we er een paar tegen. Volgens de borden dienen we minstens 25 meter afstand te houden. Een meetlint zit niet bij onze standaarduitrusting. Met een half timmermansoog schatten we de afstand en maken een ruime omtrekkende beweging. Ook hier weer een rustgebied. Blijkbaar gaat Natuurmonumenten uit van een onderscheid tussen dieren en mensen, want dit rustgebied is voor dieren.
Zonder kleerscheuren kunnen we onze trage tocht voortzetten. Het Mosselse Pad waar we nu op terechtkomen is ook bekend. We herkennen het aan de grote gladde stenen die op meerdere plaatsen langs het pad zijn geplaatst. Waarschijnlijk in het kader van een kunstprojekt.
We komen inmiddels dichterbij Mossel, een boerderij die in 1863 is gebouwd. Er waren al voorgangers hier in de 15e eeuw. Het is hier al eeuwen een kleine landbouwnederzetting geweest. Momenteel lijkt het meer een een recreatienederzetting, maar wel ééntje die gesloten is in deze eerste maand van het jaar. Er is aan een raam een sticker geplaats met ‘Wandelaars Welkom’, maar dat geldt nu niet. Op een krijtbord staat informatie die achterhaald is.
Voorbij Mossel komen we door een uitgestrekte paardenwei, op een kruispunt staat een uitnodigend bankje waar we onze tweede pauze houden. Een enkele fietser gaat zoevend voorbij. We komen nu dichterbij meer bebouwing, maar eerst nog over een slingerend fietspad. In zomertijden is het waarschijnlijk beter op om de zandweg te wandelen, want dan zal het fietspad wel overbezet zijn. We lopen langs de Hennekamp en komen bij de Hindekamp, ook zo’n oude landbouwnederzetting. Vlak achter het toegangshek staat een in alle rust een edelhert.
Inmiddels wandelen we over een asfaltweg en zijn op weg naar het zuiden en naar het Natuurcentrum. Ook hier heerst de rust. In de maand januari is er geen natuur, wel een route terug in de tijd. Deze route nemen wij niet.
De auto staat nog op dezelfde plaats. We stappen in, doen de deuren dicht. Op dat moment vallen de eerste regendruppels.
Rob Wolfs – Wandelen over de onbekende Veluwe – uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig 2017 (wandeling nummer 6 : 14 kilometer)
Voor meer informatie over deze gids en bestelmogelijkheid, klik op Gegarandeerd Onregelmatig.
Willems Wonderlijke Wandelingen 