BONNE ROUTE!

Dit is een mooi boek.
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen.
Mooi vormgegeven in en langwerpig formaat (zie foto onder).
Veel foto’s (in allerlei formaten) en een gevarieerde tekst.
De vormgeving nodigt uit tot bladeren en lezen.
In het boek zijn de kleuren van de stad Utrecht (rood|wit) nadrukkelijk aanwezig
Hoe gaat het met man en ezel?

Tjerk Ridder, theaterman, houdt er wel van om op bijzondere manieren met zijn projekten bezig te zijn. Hij trok er op uit met een caravan, zonder auto. Hij hoopte dat mensen zijn caravan aan hun trekhaak zouden koppelen en hij contact zou hebben met de mensen in de auto en het gesprek op gang zou komen. Hij trof voldoende mensen met een trekhaak en bereidwilligheid. Zo ging hij van Utrecht naar Istanbul.

Dit keer gaat Tjerk Ridder op pad met een ezel. Hij heeft gekozen voor een deel van het Sint Martinuspad. Martinus van Tours leefde van 316 tot 397. Hij werd geboren in wat nu Hongarije is en overleed in Frankrijk en werd begraven in de buurt van Tours. Bekend van deze Martinus is dat hij als militair bij Amiens kwam en zijn mantel in tweeën sneed en een deel aan een bedelaar gaf. Twee jaar later liet hij zich dopen en trad zo toe tot de kerk. Het Martinuspad kent vele trajecten om in het spoor van Martinus te komen. Vele plaatsen en kerkgebouwen herinneren aan Martinus. Tjerk Ridder kiest er voor om van Parijs naar de stad Groningen te lopen met zijn ezel Lodewijk. Hij vraagt zich vooraf wat het met hem zal doen als hij als een moderne pelgrim te voet gaat? Met de snelheid van de menselijke maat? Wat zal hij aantreffen aan saamhorigheid en solidariteit?

Hij gaat op pad vanuit Parijs en ziet wel wat er op zijn pad komt. Hij wordt uitgenodigd bij mensen thuis. Hij zoekt een plek om te slapen voor hemzelf en zijn ezel. In dit boek lezen we mooie beschrijvingen van spontane ontmoetingen op zijn weg door een droog noorden van Frankrijk. Kinderen komen op zijn ezel af. Mensen geven hem een volgend adres om te overnachten. Hij speelt zin liedjes (zijn gitaar is mee gegaan) op oude boerderijen. In België is de bewegwijzering integenstelling tot in Frankrijk wel op orde. In Ieper is hij aanwezig in de Lakenhal (nu een indrukwekkend museum!) en de Menenpoort voor de herdenking van de gevallenen van de Eerste Wereldoorlog. In september 2017 komt hij aan in Utrecht, de stad van Martinus en in mindere mate van Tjerk. Een klein jaar later gaat Tjerk op pad voor het vervolg van zijn tocht met Lodewijk. Van Utrecht naar Groningen. Ik kreeg bij het lezen de indruk dat dit gedeelte meer georganiseerd was dan de tocht van Parijs naar Utrecht. Op het tweede deel heeft hij meer officiële ontmoetingen, wordt hij ontvangen door bestuurders. De tocht over de Afsluitdijk is uiteraard prachtig, met een overnachting onderweg.

Het pad van Martinus, een christen, geworteld in de christelijke traditie, wordt gelopen door een man die zijn Roomskatholieke wortels van zich heeft afgeworpen. Dat levert soms wat ongemakkelijke ontmoetingen op in de tekst. Toen Martinus in Amiens zijn mantel in tweeën sneed met zijn zwaard heette de Romeinse keizer Constantijn (de Grote). Volgens Ridder was Constantijn een “anti-christelijke” keizer toen Martinus het keizerlijke leger in ging. Echter, al voor de geboorte van Martinus was Constantijn christen geworden en heeft hij zijn keizerlijke invloed gebruikt bijvoorbeeld om kerkelijke vergaderingen (zoals het Concilie van Nicea) tot stand te brengen. Tjerks eigen verhouding tot de Rooms Katholieke kerk brengt hem er toe om het “heilige en katholieke aspect” van Martinus zo veel mogelijk naast zich neer te leggen. “Tijdens de reis zal ik me focussen op het humanistieke aspect, het sociaal-maatschappelijk en het thema oorlog en vrede.” Zo probeert Tjerk Martinus in zijn persoonlijke mal te leggen. Op pagina 77 vraagt hij zich af of Martinus wellicht te veel in de christelijke hoek wordt geplaatst. Tijdens zijn mijmeringen in de tuin van de Martinuskerk van het Friese Warga komt hij op vluchtelingen in een kerkgebouw. Volgens hem is het een “gewoonterecht” dat tijdens een kerkdienst een kerkgebouw onschendbaar is. Het is wel meer dan een gewoonterecht, het is een recht. Politie dient buiten te blijven tijdens een kerkdienst, tenzij … Volgens Tjerk moet er naast de scheiding tussen kerk en staat ook een scheiding zijn tussen onderwijs en religie. Ik stel mij zo voor dat Martinus het er niet mee eens zou zijn geweest. Kerken en christenen in Europa en op andere continenten zijn door de eeuwen heen voortrekkers geweest in het onderwijs. Toch ziet Tjerk ook de kerk wel als een belangrijk centrum van een lokale gemeenschap.

De tocht met ezel Lodewijk heeft geleid tot een theaterprogramma, liedteksten zijn te vinden in dit boek. Via QRcodes in het boek is er meer te beleven. Het muziekalbum zit niet apart bij het boek, maar door de codes kun je wel luisteren op Sound Cloud.
Om terug te komen op het begin van deze recensie: dit is een mooi boek, het resultaat van een mooi project.

Tjerk Ridder
Bonne Route!
te voet met tent en ezel van Eiffeltoren naar Martinitoren
S2uitgevers september 2022
ISBN 9789493282858

Dit boek heb ik van de uitgeverij ontvangen voor een recensie op mijn wandelwebsite.