Het is vroeg wanneer de wekker afgaat. Zo vroeg ben ik nog niet opgestaan voor mijn rondje Veluwe. Vandaag staat de langste etappe op het programma: van Otterlo naar Stroe.
Om half acht sta ik bij de bushalte en wacht op de buurtbus die mij naar Barneveld zal brengen. De chauffeur is een praatgrage Nijkerker, die internationaal chauffeur is geweest. Daarnaast had hij een boerderij, die hij een paar jaar geleden heeft verkocht. Nu woont hij in de stad. Hij rijdt al een flink aantal jaren op deze lijn als vrijwilliger. Enthousiast vertelt hij over al de mensen die gebruik maken van deze lijn. Ik merk er niets van, want ook vandaag ben ik de enige passagier. Er zijn twee meiden uit Leusden die bij de AH in Barneveld werken. Hij weet zo een heel rijtje op te noemen. Vaak rijden er in de ochtend twee bussen achter elkaar vanwege de grote vraag. Wanneer we op de Achterveldseweg Barneveld naderen zegt: “Hier stapt altijd een zwart vrouwtje op, met haar kind. Zij is getrouwd met X.” Zo is de buurtbus ook een buurtkrant.
Omdat het de periode is tussen Kerst en Oudjaar zijn er veel busdiensten geschrapt, daarom kan ik een half uur wachten op de bus naar Otterlo. Wachten is niet zo erg, want in Barneveld gebeurt altijd wat. Een trein komt en een trein gaat. Barneveld is steeds paraat.
In het centrum van Otterlo stap ik uit, het is negen uur. Het is maar een paar meter naar de route. Daar staan twee dames op leeftijd met een boekje in de hand. Zij lopen een streekpad en gaan vandaag van Otterlo naar Kootwijk. Ze lopen meestal drie dagen achter elkaar, met twee overnachtingen. De een komt uit Gorcum, de ander uit Zutphen, de stad van wandelaars. Onlangs hebben ze van Sluis naar Thorn gewandeld: het Grenslandpad. We houden elkaar gezelschap tot we de skyline van Harskamp aan de einder ontwaren. Zij gaan rechtdoor en ik sla rechts af.
Het pad naar rechts brengt mij bij een klein bosje, met uitzicht op weilanden, maar ook een fraai uitzicht op een stukje cultuur, middenin de natuur. In een fraai stuk natuur heeft iemand een beeldentuin gemaakt, blijkbaar geïnspireerd op de beeldentuin op de Hoge Veluwe. De tuin staat vol met beelden van kabouters en andere sprookjesfiguren. In een zorgvuldige rangschikking zijn de beelden geplaatst en vertellen een verhaal. Welk verhaal is mij tijdens de wandeling niet duidelijk geworden.
De wandeling brengt mij langs de sportvelden van Harskamp. Ik maak een korte stop om wat te drinken. Vlakbij staat een constructie die een muziektent doet vermoeden. Ik verwacht elk ogenblik een militaire kapel te horen marcheren onder het spelen van militante klanken.
Harskamp is bekend van de Hersteld Hervormde Gemeente ter plaatse, maar ook van de militaire aanwezigheid van de infanterie (sinds 1899) en de schietbaan die zich in het bosgebied van de Veluwe heeft genesteld. Generaal Winkelman was bevelhebber van de Nederlandse Strijdkrachten aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Er waren vier militaire musea, maar er is er nu nog maar 1 over (of is deze ook al verdwenen?). Nu lijkt Harskamp een vredig dorpje, maar aan het einde van de maand oktober in het jaar 1918 kwamen de soldaten die hier waren gelegerd in opstand. Zij protesteerden tegen de erbarmelijke omstandigheden waaronder zij leefden. Deze opstand kreeg nog een staartje in Den Haag waar dhr. Troelstra poogde een staatsgreep te plegen.
Langs de kazerne ga ik in oostelijke richting. Ik loop zo ook in de buurt van een schietterrein. Ik buig naar links en loop over de Kostverlorensteeg. Het blijft opletten in Harskamp. De kogels vliegen mij niet om de oren, maar ik hoor wel geschut op de achtergrond. De route gaat langs het hek, waarachter het geweld zich afspeelt. Ik ben zelf nooit verder gekomen dan een schietbaan in het westen van Noord Brabant. Vanuit Middelburg trokken wij daar in kolonne naar toe. Na afloop dienden we de lege hulzen weer in te leveren, zodat de man van gezag zich kon verantwoorden voor alle schoten en losse flodders. Op de kazerne konden we de UZI schoon maken en wachten op de volgende schietoefening, een oefening die voor mij nooit meer gekomen is. Bij de volgende schutterij zat de wapenkamer op slot en kon ik niet bij mijn wapen komen. De gezaghebber wilde wel dat ik meeging. Dan maar zonder wapen naar de schietoefening.
Bij de ingang van de Edese Zagerij zegt een man uit Apeldoorn enthousiast tegen mij dat ik naar binnen zou moeten gaan. ‘Wat daar aan mooie machines staat!’ Ik geloof hem graag. ‘Ze doen zelf het onderhoud van het mooie oude spul.’ Ik geloof hem nog steeds graag. Hij heeft net een aanhanger vol geladen met restanten hout. De brokstukken zullen een glorierijke toekomst tegemoet gaan in een open haard. Het zou zo maar kunnen dat even verderop aan de Kostverlorensteeg de eigenaar van de Edese Zagerij woont. Een fraaie houten poort is aangelegd en aan de andere kant van het huis staat een enorme ‘blokhut’ van zware balken.
Aan het einde van de Radioweg (die echter op het militaire terrein doorloopt) tref ik een dwarsbalk die mij de toegang belemmert. Even verderop is de schietbaan.
Nadat ik de grens met het kazerneterrein heb verlaten, kom ik weer in de natuur van de Veluwe. Altijd mooi die vergezichten waar ik zicht heb op het authentieke landschap dat de eeuwen heeft doorstaan.
Waar de Hoog Buurlose weg de N310 bereikt neem ik mijn eerste echte pauze van de dag. Zoals de naam van de weg al doet vermoeden kom je via de Hoog Buurloseweg in Hoog Buurlo uit. Het leven kan soms zo helder zijn. In de jaren negentig fietsten we met ons vieren over deze weg. We waren op weg naar Overwoud. We waren net de buurt van Gerritsflesch gepasseerd. Mijn lief en de jongste reden voorop. Op korte afstand volgden de oudste en ik. Plotseling kwam vanuit het bos aan de rechterhand een edelhert het bos uit springen en sprong tussen de twee stukken van het peloton door en sprong de weg over en was verdwenen. Zoveel geluk heb ik nu niet. Op heel mijn tocht rond de Veluwe heb ik tot nu toe twee reeën gezien in de bossen tussen Hoog Soeren en Apeldoorn. Daarna is het stil gebleven.
De route leidt mij door het Loobosch. Een vreemde naam, want ‘Loo’ betekent ‘bosch’. Op een lange rechte weg zie ik ver voor mij uit de twee dames met wie ik opgelopen heb van Otterlo naar Harskamp. Plots zijn zij verdwenen in het bos. Via slingerpaden en rechte wegen kom ik uiteindelijk uit bij het Kootwijkerzand. Midden in de winterdag en het is prachtig weer. De temperatuur is beneden de tien graden, maar de zon schijnt.
Tijdens mijn oversteek van het Wekeromsche Zand slaagde ik er in om een verkeerde oversteek te maken. Dat betekende enige kilometers omlopen. Ik kom nu aan de rand van de zandverstuiving uit bij het juiste paaltje bij een vijfsprong. Zal het mij dit keer wel lukken om de juiste weg te vinden? In het routeboekje wordt het juiste pad een ‘woestijnweg’ genoemd. Zal ik de overkant halen? Ik ben geen zandloper. In de negentiende eeuw was het centrum van de Veluwe een woeste plek waar reizigers nogal eens in de problemen kwamen. Heldring (van de jongenshuizen in Hoenderloo) heeft daar over geschreven. Rijke mensen die betrokken waren bij de christelijke beweging van het Réveil hebben zich ingezet om gebieden te ontginnen en te ontwikkelen ten gunste van de plaatselijke bevolking. Voordat ik de grote oversteek waag neem ik een pauze in het zand en in het zonnetje.
Bijna aan de overkant van de woestijn kijk ik om en zie de zon over het zand stralen. Een eenzame boom houdt moedig stand. Ik kom veilig aan. Nog een kort stukje door het bos en dan …
Direct uit het bos kom ik aan bij één van de buitenwijken van Kootwijk. Via de Houtzagersweg) dring ik steeds verder door in het Kootwijkse.
Ik sla links af en ik kom op de Kerkhofweg. Er is geen kerk, maar wel een hof. Ik herinner mij een andere winter, toen ik hier op de begraafplaats was. De samenkomst werd gehouden aan de andere kant van het dorp, in een tent. Het was koud, erg koud. Daarna ging de begrafenisstoet op indrukwekkende wijze te voet naar de andere kant van het dorp, naar deze begraafplaats.
Dan kom ik aan in het centrum van dit Veluwse dorp. Ik kijk om mij heen en zie de oude kerk in het midden van het dorp. Zo was het vroeger: de kerk in het midden. Even verderop staat een van oorsprong gereformeerde kerk.
Ik ben nog maar net de Kootwijkerdijk opgelopen of een geparkeerde auto rijd vanaf de linkerkant achteruit de weg op. Ik kijk naar de inzittenden en de inzittenden kijken naar mij. Het zijn de twee wandelende dames, die het eindpunt van hun route hebben bereikt.
Ik vervolg mijn weg richting Garderen, maar voordat het zo ver is stuit ik op de spoorlijn tussen Apeldoorn en Amersfoort. Aan de overzijde van het spoor stond vroeger een huis, dat aan zijn einde kwam door een brand. Bij het spoor ga ik naar het westen. Aan de rand van het Kootwijksche veld (ook wel: Stroese Heide) neem ik weer een pauze. Op de bank staat vermeld dat Ruud en Lien 50 jaar samen zijn (in 2008), sterk als een boom, breekbaar als een tak. Ik zend via de digitale snelweg een berichtje naar mijn achterban. Ik schrijf ‘op weg naar Stroe’, maar dat wordt automatisch veranderd in ‘op weg naar Syrië’. Ik druk deze jihadistische neiging ogenblik de kop in en wijzig het weer in Stroe.
Via een lange weg langs de heide kom ik uiteindelijk uit onder de rook van Stroe. Ik passeer het grote complex van Twilmij, een producent van ingrediënten voor veevoeder. In vele landen worden hun producten afgezet en het bedrijf breidt gestaag uit.
In vroeger tijden was er in Stroe een spoorstation, met name bedoeld voor de militairen die gelegerd waren in Stroe en Harskamp. Recentelijk is het lange houten perron afgebroken. Er zijn nog steeds plannen om in Stroe een station te maken op de lijn Amersfoort – Apeldoorn. Maar er zullen nog heel wat treinen over de bielzen gaan voordat het zover is.
Stroe is het eindpunt van de route, maar ik moet nog even lopen naar het zuiden voordat ik bij mijn bushalte ben om naar Barneveld te bussen. Vandaag was trouwens geen handige dag voor busverbindingen omdat er vanwege de schoolvakanties aardig wat ritten zijn geschrapt. Op de heenreis wachtte ik in Barneveld een half uur, hier wacht ik drie kwartier, in Barneveld wacht ik weer een half uur voordat ik mee kan met de buurtbus naar huis, als enige passagier. Maar de tocht was de moeite waard.
Nog even wat statistieken van deze etappe:
mijn wandelduur (inclusief pauze’s) is 5.30 uur
mijn afstand is 25.17 kilometer
mijn gemiddelde snelheid is 4.59 kilometer per uur
De volgende etappe is nummer 15. Deze gaat van Stroe naar het centrum van Putten (en vandaar even naar het NS station). Op papier is deze route 15 kilometer.
Voor meer informatie over deze wandelgids en dergelijke gidsen, klik hier onder op Gegarandeerd Onregelmatig.
Willems Wonderlijke Wandelingen 