In de serie ‘de mooiste netwerkwandelingen’ van Uitgeverij Elmar verscheen in 2021 een deeltje over ‘De Achterhoek & De Liemers’. Tijd om de IJssel en de Oude IJssel over te steken. Hieronder een verslag van Wandeling 3 uit deze wandelgids.
Ten noorden van het fraaie dorp Lochem ligt het Twenthekanaal.
Ten noorden van het Twenthekanaal ligt het NSstation van Lochem.
Ten noorden van het Twenthekanaal en het NSstation ligt het Ampsensche Veld.
Niets van dit alles ligt in Twente, maar het kanaal moet toch ergens naar toe gaan of vandaan komen.
Mijn wandeling begint bij het rustige station waar een eet- en drinkgelegeheid is, die zich tooit met de naam ‘Floris’. Helaas heeft ‘Floris’ vandaag geen gelegenheid om gasten te ontvangen wegens personele uitdagingen. Wanneer u toch iets te eten of te driniken nodig heeft wordt u verwezen naar een zusterbedrijf. Dat bedrijf is gevestigd in Schalkhaar. Dat is nog een eind lopen.
Voorlopig houd ik het bij een wandeling rond het Ampsensche Veld, dat, niet geheel verrassend, hoort bij het landgoed Ampsen, dat al eeuwenlang in particuliere handen is. Maar voordat ik het landgoed betreed trek ik eerst mijn rugzak een waterdichte hoes aan en mijzelf een waterdichte jas. Het is weer eens gaan regenen op deze dag van veranderingen. Het landgoed, sinds 1994 een Besloten Vennootschap, heeft een oppervlakte van 685 hectaren, het hele gebied vormt een éénheid, niet maar een paar hectare hier en dan een paar hectare daar. Centraal op het landgoed staat een complex aan prachtige monumentale gebouwen, daar omheen zijn een park, landbouwgronden en bossen en andere natuurgebieden te vinden.
Het landgoed heeft kenmerkende lange lanen die ook voor deze wandeling worden gebruikt. Naast de lanen zijn er allerlei bijzondere soorten bewoners op het landgoed die geen toegang hebben tot de monumentale gebouwen. Ik zou dassen kunnen tegenkomen of vossen, zelfs zijn hier moeflons (en voor je het weet komen er dan ook wolven, vermoed ik). Ik zie echter niets van dit alles. Zelfs helemaal niets. Soms denk ik dat ik op de verkeerde zaken let tijdens een wandeling of ik dwaal in mijn gedachten ver weg.
Het landgoed heeft een lange geschiedenis achter de rug. Al in 1379, toen er nog geen netwerkwandelingen bestonden, werd er al een versterkt huis genoteerd in een document. Toen gaf Wolter van Ampsen als een vriendelijke geste Ampsen aan de hertog van Gelre en deze op zijn beurt wilde ook niet onvriendelijk zijn en gaf het in leen terug aan Wolter. Iedereen blij. Het nageslacht van Wolter bleef uit blijdschap op het landgoed wonen, een vrouwelijke telg trouwde met een Duitse edelman (altijd een goede partij in die dagen). In het midden van de 18e eeuw kwam het huis er uit te zien zoals ik heb kunnen aanschouwen van een afstandje. De lanen die ik eerder noemde kwamen pas later op het landgoed.
Aan de noordzijde van het landgoed stuit ik op een asfaltweg. In de berm staan twee auto’s slordig naast elkaar geparkeerd. Een grote SUV en een kleinere auto. In de SUV, met donker glas, zie ik een man die met zijn rug naar mij toe zit, hij draait zijn hoofd om wanneer ik passeer op mijn Sports Utility Shoes. Ik ga er maar van uit dat hij werkoverleg heeft met een collega. Tegenwoordig kan overal jouw werkplek zijn. Mij wachten nog een paar lange lanen. Daar is het rustig, geen enkel werkoverleg in de uitgestrekte bossen.
Dan kom ik aan de voorzijde van de havezathe Ampsen. Een havezate is een bijzonder geval. In het kwartier Zutphen (rond 1750) waren 36 havezaten. Ampsen was er één van. De eigenaar van een havezate kon zijn zegje doen in het bestuur van het graafschap. Die havezate moest wel aan een paar voorwaarden voldoen. Een havezate moest verdedigd kunnen worden en het moest een aardige omvang hebben. Dat betekende al gauw dat er een gracht om het optrekje lag. Deze havezaten kwamen met name voor in het kwartier (of graafschap) Zutphen, Overijssel en Drenthe.
Bij het hek dat toegang geeft tot de voorhof der adellijken staan enkele mensen met een camera in de aanslag. Ik ga er onopvallend bij staan en neem een enkele foto, van het hoofdgebouw en van de bijgebouwen die keurig in het gelid staan. In de gebouwen is tegenwoordig woonruimte en kantoorruimte. Het lijkt mij dat mensen hier wel op anderhalve meter afstand van elkaar kunnen werken. Over de bekende weg van de aanloop van de route ga ik terug naar het station. Het begint te druppelen wanneer ik Floris in het gezicht kijk. Net wanneer ik in de auto zit barst de bui los, donder en bliksem, maar ik zit droog
Lochem – Rondom het Ampsensche Veld – 8.5 kilometer
Willems Wonderlijke Wandelingen 