Noaberpad (1) – Bad Nieuweschans naar Wedde

Een paar seconden voor zes drukt een verzopen kat in het donker op de bel van huisnummer 9 in het Groningse dorp Wedde.
De wandeling zit er op.
De dag zit er bijna op.
Mijn eerste wandeling op het Noaberpad van Bad Nieuweschans naar Kleve over 432 kilometer, volgens het boekje.
Dat ik vanmorgen Bad Nieuweschans zou bereiken leek enige tijd onzeker, want materiaalpech bij een trein en gemiste overstappen en een vertraging brengen mij ruim een uur later op het station van Bad Nieuweschans dan gepland. Meerdere mensen stappen uit. Een echtpaar met elk een flinke rugzak op gaat aan de wandel. ‘Zij zullen wel het Noaberpad gaan lopen’, denk ik, met tegenwind. Ik zie hen voor mij hun weg kiezen, die ik ook volg, dan zijn zij ineens verdwenen, want zij gaan een andere weg dan ik. Even later zie ik beiden terug. Zij lopen naar het bad van Bad Nieuweschans. Eeuwenlang heette deze plaats Nieuweschans, maar sinds de bouw van een kuuroord (1985) is de naam aangepast in 2009. Zoals Rotterdam tegenwoordig ‘Kuip Rotterdam’ heet en Utrecht ‘Dom Utrecht’. Tussen het Bad en de strokartonfabriek zoek ik mijn weg naar het water. Het Westerwoldse Aa heb ik nu aan mijn rechterhand. Wanneer ik de snelweg A7 onderdoor ben begint het te regenen, niet hard, maar wel nat. Voortgedreven door een wind uit het zuidwesten slaat deze stuifregen mij in het gezicht. Ik word omringd door water. De Aa is opgehouden en nu is het Vereenigd- of BL Tijdenskanaal aan de beurt. Het buurtschap Booneschans geeft mij de gelegenheid om het kanaal over te steken middels een brug. Dan langs de andere oever van het kanaal. Vervolgens ga ik waterbergingsgebied Bovenlanden in, opletten dat ik door de straffe wind niet omvergewaaid wordt. Ik passeer een bankje, dat op een heuveltje (!) blootgesteld wordt aan de elementen. Met ander weer zou dit een mooi punt zijn om uit te zichten. Vervolgens lange rechte stukken door het vlakke land. Enkele auto’s, met Duitse kentekens, passeren mij op weg door Den Ham. Verder is het stil in de wind en regen. Ik doorkruis een veld, richting Koudehoek, dan sla ik op een kruispunt van sloten af om naar de oudere versie van Nieuweschans te gaan.

Het is de oude vesting Oudeschans. Hier zijn de stervormige schansen mooi bewaard gebleven (dit in tegenstelling tot die van Nieuweschans). Het dorp maakt een verlaten indruk. Oude huizen en boerderijen staat stil in de wind. Ook het vestingsmuseum lijkt in een winterslaap. Een ruïne wordt omheind door hekwerk. In een romantische bui kan een passant hier een gedicht vol Weltschmerz declameren, onder het geween van een passerende jongedame. Iedereen zit binnen of is reeds vertrokken. Wanneer ik pauzeer op een bankje komen een paar auto’s voorbij. Het wordt tijd om weer op pad te gaan. Dan zie ik een minibieb in een voortuin staan. Deze nieuwerwetsigheid is ook doorgedrongen tot in Oudeschans. Al snel ligt Oudeschans achter mij. Op de Oudeschanskerweg is weinig verkeer, één fietser haalt mij in. Regen en wind halen mij voortdurend in. Dan kom ik langs een windbreker, het is een strook Bellingwolderbos. Het is goed te merken dat deze bosstrook veel wind tegen houdt. Ik kan even op adem komen. En dan .. kom ik bij Lutje Ham (onthoud die naam !), het ligt tegen Bellingwolde aan. Hier kom ik door een gebied waar ik ook heb gelopen op het Groot Frieslandpad. Toen kwam ik op de gedachte om het Noaberpad te gaan lopen. Ik loop langs de rand van het bebouwde Bellingwolde en kom uit bij een water, het is het B.L. Tijdenskanaal. Over de westzijde van dit kanaal loopt een pad dat mij naar de Wymeersterbrug brengt. Wanneer ik de brug op loop en vanaf de brug een foto maak van het kanaal staart een man op een erf mij aan. Hij beweegt niet. Zijn plan om iets met zijn auto te doen, blijft steken. Ik steek mij hand op als groet. Hij blijft mij aanstaren en beweegt niet. Een vreemde in de bijt doet mensen soms verstarrren. Een paar meter voorbij de brug is de grens met de Duitse Noaber. Ik blijft nog net binnen onze landsgrenzen en struin door een rustig gebied, waar een oud vestingwerk ligt (uit 1797). Het is een zogenaamde Flèche (= pijl). De pijlpunt wijst onmiskenbaar naar de Duitse noaber. De grens komt hier zeer dicht bij het kanaal. Na nog een minibieb gezien te hebben ga ik het Molenpad op en kom zo in een bijzonder natuurgebied, met woningen en een bamboekweker. Hier is het Lethe. Ook is hier nog een klein verdedigingswerk, een zogenaamde Redoûte. Over de Werkhuislaan kom ik terug bij het kanaal. Hier is een mooi rustpunt, maar ik wil nog even doorlopen tot ik in het bruisende centrum van Bellingwolde ben. Bij de Oosterschool staan ouders te wachten op hun kinderen. Naast deze ouders staat de oude Magnuskerk al eeuwen lang te wachten op het kerkvolk. Twee huizen verder zie ik in een voorkamer een grote hoeveelheid boeken tegen de muren van de kamer. Hier zal de predikant van de Magnuskerk wel wonen. Op een electriciteitskastje ga ik zitten en neem maar weer eens een lunch met warme thee.

De Hoofdweg dwars door Bellingwolde wordt gelardeerd met opzichtig grote huizen. Mensen hebben hier goed geboerd. Ik loop over de Hoofdweg tot aan de Sportlaan, die ik ken van het Groot Frieslandpad. Het Kemperpark breng ik een bezoek. Het is stil en verlaten, zelfs het strandje bij de recreatieplas is leeg. Een schamel vakantieparkje met oude stacaravans is ook leeg. Geen mens te zien. Geen licht brandt. Ik kom weer eens bij een kanaal, het zal hetzelfde bijtijdse kanaal zijn dat ik eerder tegenkwam. Bij de Loosterplassen zijn routemakers er in geslaagd om de ene route (Groot Frieslandpad) net even anders te laten lopen dan de andere route (Noaberpad). Rechts van mij loopt in de Bovenstreek een groepje reeën, dat dan weer haastig rent, dan weer stilstaat en graast. Ik weet niet of deze dieren ontsnapt zijn uit het Hertenkamp dat ik even later passeer. – Heb ik al geschreven dat het weer regent? – De Zuidwende kun je ingaan, maar voor het gemotoriseerde verkeer zijn de mogelijkheden beperkt. Gelukkig ben ik te voet, nou ja, gelukkig, het begint harder te regenen en de duisternis heeft zin om zich te vestigen in deze buurt. Aan mijn linkerhand heb ik de Vriescheloërvennen, in de verte hebben zich nevels genesteld op de vennen. Boven mij trekt de lucht steeds verder dicht. Ik probeer zicht op mijn route te houden. Hoe ver moet ik nog naar Wedde? Hoeveel tijd heb ik nog voordat de duisternis genadeloos toeslaat? Ik lees op een bord De Gaast. Het is de naam van een klein natuurgebied, waar overtollig water van de Westerwoldsche Aa terecht kan in natte tijden. Het lijkt me dat vandaag een geschikte tijd is. Ik bel naar mijn overnachtingsadres in Wedde, dat ik onderweg ben en nog een zevental kilometers heb te gaan. In de verte zie ik een licht, het lijkt een koplamp van een auto. Wanneer ik dichterbij kom verdwijnt de auto. Zonder het in de gaten te hebben loop ik inmiddel op de Bisschopsweg. Van de route mag ik nu de Verlengde Lutjeloosterweg op. Hier moet ik opletten voor de enkele autorijder die zich in de duisternis waagt. Lang is het genoegen op de Verlengde Lutjeloosterwetg niet want pal voor de brug over die voornoemde Aa mag ik links een graspad in de polder in. Rechts de Aa en links, ja links, daar zou weiland moeten zijn, volgens mijn kaart, maar ik zie veel water. Links water, rechts water en het pad gaat vooruit. Niet uitglijden in de modder. Bij een tak van de Aa ontwaar ik aan de overzijde kleine behuizingen, die op vakantietijden wijzen. Het is daar stil en verlaten. Aan het einde van dit duistere modderpad zie ik een brandende lamp. Licht in de duisternis. Het blijkt een straatlantaarn te zijn, vergezeld van een tijdelijke lantaarn die een wegversperring in het zonnetje zet. Er naast staat de molen van Weddermarke in het licht. Hier gaat mijn Molenweg onder de N368 door. Daarna gaat de route rechtsaf, een donker bos in. Ik besluit ter plekke dit donkere bos niet in te gaan. – Had ik al geschreven dat het nog steeds regent? – Ik zoek op mijn kaart naar een andere route, want na dat donkere bos, kom ik over een bungalowpark en door een natuurgebied. Ik loop de Molenweg af en passeer een slagboom. Er gaan geen alarmbellen af. Mijn ogen wennen steeds meer aan het duister. De Molenweg eindigt bij een asfaltweg, een gevaarte met grote lampen komt van rechts. Het is een tractor. Aan de overkant van de Wedderbergenweg is tussen de bomen een fietspad dat ik kan volgen naar Wedde. Ik wandel in de stromende regen Wedde binnen, ga langs het verlichte kerkgebouw van de Hervormde gemeente en dan kom ik uit op de Hoofdweg. Ik kijk even naar links of Eetcafé De Leeuw open is (ja) en dan loop mijn laatste meters van de route. Precies op het 40 kilometerpunt van de Noaberpadroute sta ik als een verzopen kat voor de deur en druk een paar seconden voor zes uur op de bel.

De deur gaat open en ik wordt hartelijk ontvangen. Mijn bemodderde schoenen kunnen uit. Mijn regenjack kan in de badkamer hangen waar de verwarming aanstaat. Eerst opwarmen onder de douche, dan droge kleren aan en naar het eetcafé. Een paar mensen zitten aan de toog, een man en vrouw eten aan een tafeltje. Ik neem plaats bij de verwarming, doe mijn jas uit en hang deze over een stoel, dan doe ik mijn natte schoenen uit. Daarna kan ik warme thee bestellen en de menukaart ligt voor mij. Ik kies voor de Costa del Kip (een traditoneel gerecht van Wedde) en vraag of de bijbehorende aardappels vervangen kunnen worden door extra salade. Het is een gezellige plek, waar iedereen iedereen kent, zo te horen. Na de maaltijd op pad naar de warme plek, thee met de gastvrouw en gastheer en de open haard en verhalen over vroeger en nu en de historie van Wedde. En niet te vergeten proppen Volkskrant in mijn natte schoenen.

Noaberpad – Bad Nieuweschans naar Wedde – 39 kilometer