Zuiderzeepad (1) Spakenburg naar Nijkerk

De chauffeur komt enige minuten voor de vertrektijd aan bij station Nijkerk. Hij is in het gezelschap van zijn bus. We stappen in en het gesprek kan beginnen, eerst de toeristische route rond de oude kern van Nijkerk en dan het vrije veld in. De chauffeur wijst ons op het bordje ‘Holk’ dat door bewoners zelf is geplaatst om aan te geven dat hier toch echt wel een buurtschap ‘Holk‘ is. Vroeger was hier zelfs een lagere school en de chauffeur wijst ons op het gebouw. Zo komen we langzaam maar zeker bij de bebouwing, eerst die van Bunschoten en dan die van Spakenburg, een café dat lang een grensgeval is geweest staat er nog steeds. We passeren één van de twee Christelijk Gereformeerde kerkgebouwen in dit dorp. We stappen uit op de Broerswetering. Hier zijn we maar een paar stappen verwijderd van een terras. Een paar oudere dames wijzen mij er op dat de terrasverwarming net boven mij wel zal worden aangestoken. Na het drinken van koffie en chocolademelk (de warme variant) en een sanitaire stop gaan we op pad.

We beginnen aan het Zuiderzeepad, dat bekend staat nu als de langste rondwandeling van Nederland,

althans als vaste route. Spakenburg, onze startplaats, is bekend om de combinatie met Bunschoten (de vissers en de boeren), vis, natte koek, klederdracht en de vele kerken. Iets van die klederdracht zien we op het terras van de Kraplap. Er zit geen dame in, maar het geeft wel een beeld, ver buiten het dorp zien we een dame in klederdracht ons voorbijfietsen. In het dorp zien we meer de huidige klederdracht: de spijkerbroek.

De route voert ons langs de oude haven waar een paar botters liggen, een oude scheepswerf is nog aanwezig. Op deze frisse woensdagmorgen straalt de oude haven rust uit. Jarenlang is dit dorp afhankelijk geweest van de vissers die uitvoeren op de Zuiderzee en nog verder, de Waddenzee en de Noordzee. Tegenwoordig hebben vissers van de voormalige Zuiderzeehavens hun boten vaak in de haven van IJmuiden liggen, dan ben je sneller de zee op om aan het werk te gaan.

101 jaar geleden had Spakenburg en ook bijvoorbeeld Nijkerk te maken met een flinke overstroming. De Zuiderzee lag nog open met alle verwoestende kracht vandien. Koningin Wilhelmina bracht toen een bezoek aan de Spakenburgers om de ravage met eigen ogen te zien. Nu staat er een standbeeld van haar aan de kop van de nieuwe jachthaven. Nieuwbouw en oudbouw zijn aan beide kanten van deze haven te zien. Vanaf deze haven komen we al snel aan de noordkant van het dorp en we zwaaien af in zuidoostelijke richting, waar we aan onze linkerhanden het Nijkerkernauw hebben. Wat we aan onze rechterhanden hebben is met geen pen te beschrijven. Er is enige visverwerkende industrie. Er komt een afschuwelijke stank vandaan. En dat is vriendelijk uitgedrukt. Ik zou verwachten dat er in dit christelijke dorp wat meer aandacht zou zijn voor het welzijn van de schepping.

Met stevig doorwandelen komen we steeds verder van de stankzone af. Een opluchting, we kunnen weer ademhalen. Nu treedt de rust in, met een enkele fietser, een enkele wandelaar. We passeren de nederzetting Nekkeveld en wandelen verder langs het Nijkerkernauw. Het oude stoomgemaal Arkemheen is vandaag in de ruststand, op andere momenten zijn we hier al eens naar binnen geweest.

We nemen hier vlakbij een pauze op een steiger om enkele bolletjes en wat thee naar binnen te wereken. Twee pleziervissers proberen vis aan de haak te slaan, maar dat lukt niet best. De Zeedijk is nog tamelijk rustig, maar hoe zal dat zijn op een zonnige lentedag, met veel fietsers en wandelaars? De boerderij De Ark doet denken aan overstromingen in vervlogen tijden en dan komen we aan op de plek waar de Arkervaart in het Nijkerkernauw uitkomt. Hier is een jachthaven, wat horeca, een sluis en een brug. 

De route gaat aan de westelijke oever van de vaart, waar ook autoverkeer is. Aan de andere oever is geen autoverkeer, maar ja, daar loopt de route niet. We komen zo via allerlei bedrijvigheid naar het centrum van Nijkerk. Een binnenvaartschip gaat op weg naar het ‘open’ water, wel rustig, anders klotst het water over de oevers. Het is een lange ruk naar het centrum, via Nijkerkse bedrijvigheid, niet het prettigste deel van de route. We lopen  over het Junckerpad (aan het begin van het pad, volgens het bordje) en het Jünckerpad (aan het einde van het pad, volgens het bordje). We komen weer terug bij het water, de Havenkom. De gemeente Nijkerk heeft grootse plannen voor de Havenkom. We gaan dwars door het oude centrum. Op Verlaat passeren we een echte boekwinkel, met een inpandig VVV. Hier heb ik het routeboekje van het Zuiderzeepad gekocht. Via straatjes en steegjes komen we in de buurt van de voormalige eierveiling. Nu is er een kledingwinkel ingetrokken.

Langs een park, net achter dit pleintje, lopen we naar het station waar we het einde van onze tocht van vandaag hebben. We zijn van start gegaan. De kop is er af. Het weer van vandaag was prachtig. Frisse temperatuur met een zonnetje en daarbij vergezichten. Een mooie start.

Advertentie