Ik stap uit bij de bushalte genaamd ‘Oude Kerk’. De oude kerk staat in Oosterbeek. Ik kijk om mij heen, maar ik zie hem noch zijn herdershond. We hadden afgesproken dat we elkaar hier zouden treffen. Hij had mij gemaild dat hij wel eens mee wilde lopen, nu ik door de streek loop waar hij woont. We leerden elkaar kennen in de tweede helft van de jaren zeventig in Zeist, daarna zagen we elkaar in 2011 en toen kwam hij langs in het voorjaar van dit jaar. Sindsdien gaan er mails over en weer. Wanneer ik wat beter kijk zie ik op de hoek van de oude kerk een herdershond liggen. Wanneer ik voorzichtig nader kom, zie ik dat er een man bij zit. Hij is het.
We gaan op pad, vergezeld door een grote herdershond die de naam Pascal heeft ontvangen. Hij is een levende verwijzing naar de Franse filosoof Blaise Pascal, die bekend is geworden door zijn ‘Gedachten’.
Vrij snel na de start komen we in de eerste regenbui terecht. In korte tijd ontvang ik meer regen dan in alle voorgaande etappes bij elkaar.
We lopen evenwijdig aan de rivier en na een haakse bocht stijgen we op naar de Westerbouwing. Vroeger een bekend uitstapje, met mooi uitzicht en een kabelbaantje. Nu is het restaurant alleen te betreden via een feestje.
Onze onderwerpen van gesprek gaan van kerkelijke zaken naar persoonlijke zaken. Wat langer dwalen we rond bij de dissertatie over C. Veenhof. Deze Gereformeerd Vrijgemaakte en Nederlandse Gereformeerde voorman heeft heel wat aan kerkelijke ellende meegemaakt. Mijn wandelgenoot leest dit flinke boek. Ik heb er van afgezien om dit boek aan te schaffen. Voorlopig heb ik wel genoeg kerkelijke ellende meegemaakt.
Ondanks het regenachtige weer en de lage bewolking is het mooi om de rivier in de diepte te zien. We lopen door een bijzonder dorp: Heveadorp. Dit dorp is in de jaren twintig van de vorige eeuw speciaal gebouwd voor het personeel van de Hevea-fabriek. In deze fabriek werden allerhande zaken van rubber gemaakt, bijvoorbeeld laarzen en condooms.
Aan de achterzijde van dit dorp betreden wij het landgoed Duno. Sinds het jaar 1800 is dit een landschapspark (als particulier eigendom). Er zaten wel een paar leuke eigenaren bij. In 1843 werd het landgoed gekocht door baron Van Brakell, die ook eigenaar was van kasteel Doorwerth. In 1888 werd het landgoed gekocht door een cacao-handelaar die was getrouwd met de dochter van een andere cacao-liefhebber: Van Houten. In 1915 was een rubberfabrikant aan de beurt als eigenaar. Hij was afkomstig uit Emden (Duitsland) en ging huizen bouwen voor zijn Groningse arbeiders die hij over had laten komen. Zo ontstond Heveadorp. Na de rubberman kwam de theeplanter, die in 1932 het landgoed naliet aan het Geldersch Landschap.
Na een korte afdaling hebben we zicht op de stuw van Driel, we buigen weer af en gaan weer omhoog. We hebben heel wat meters omhoog en omlaag gelopen.
Wanneer het bos op de stuwwal verlaten komen we bij het terrein van kasteel Doorwerth. Een bijzonder kenmerk van dit kasteel is dat het een waterburcht is, gelegen in de uiterwaarden. Bij hoog water krijg je hier natte klompen. Dit kasteel wordt al in 1260 genoemd. Niet vanwege een mooie reden: het kasteel werd toen door de Heer van Vianen in brand gestoken.
In 1920 kwam het kasteel in handen van de vereniging ‘De Doorwerth’ die een jaar eerder was opgericht. Op een bankje bij het kasteel nemen we een lunchpauze en praten door over allerhande zaken.
Vanaf het laaggelegen kasteel gaan we de bossen weer in. Ten zuiden van Kievitsdel steken we een weg over, die iets laat zien van de stijgingen. Deze stijging duurt maximaal 20 kilometer. We hebben niet de tijd om uit te zoeken waar deze weg en daling op uitloopt.
Op de grens van bos en uiterwaarden (wanneer we net de A50 onderdoor zijn gegaan), vlakbij Renkum nemen we van elkaar afscheid. Mijn wandelgenoot loopt rechtstreeks naar huis met zijn hond (later schrijft hij mij dat na een tijdje de hond op topsnelheid terugliep om naar mij te gaan. Hij was vergeten te vertellen aan mij dat zijn hond een pastorale inslag heeft).
Ik loop weer het bos in en kom weer een applaushek tegen. Het is modder en modder met af en toe een droog stukje onder mijn voeten.
Ik loop verder via Heelsum, waar ik aan de voet van het oude kerkje dit bord tegenkom. Vroeger was gebouw Rehoboth (= ‘ruimte’, zie Genesis 26:22) een schoolgebouw en eigendom van de Hervormde gemeente van Heelsum. De eerste steen werd in 1883 gelegd door baron van Brakell, die we al eerder zijn tegen gekomen. Nu kan het gebouw gebruikt worden voor allerhande doeleinden, waaronder condoleances.
Wanneer ik omhoog kijk zie ik de oude kerk van Heelsum. In 1517 werd de eerste steen gelegd voor deze kerk, maar het duurde een paar jaar voordat de kerk helemaal klaar was. 1517 was ook het jaar dat Martin Luther zijn 95 stellingen op de deur van de slotkapel van Wittenberg spijkerde. Deze gebeurtenis wordt gezien als het begin van de Reformatie.
De omgeving waar ik door heen loop staat sterk in het teken van de tweede wereldoorlog. Hier is zwaar gevochten tijdens de operatie Market Garden, toen het de bedoeling van de Geallieerden was om de bruggen bij Nijmegen en Arnhem in handen te krijgen. Dat is mislukt, mede omdat bleek dat er toch meer Duitse troepen aanwezig waren dan verwacht. Jaarlijks wordt in deze contreien de Airbornewandeling gehouden, de grootste eendaagse wandeltocht ter wereld. In mijn jonge jaren heb ik deze wandeling ook een keer gelopen. Tegenwoordig loop ik liever in kleiner gezelschap dan de ongeveer 35.000 wandelaars die er nu jaarlijks zijn. Een van de tekenen van deze militaire aanwezigheid is onderstaand etablissement ‘Eethuys Airborne’.
Even later loop ik door landgoed Quadenoord. Dit is een particulier landgoed, waarop een natuurkampeerterrein is gevestigd. Dit landgoed is al sinds 1872 in handen van de familie Koker. Het landhuis van latere datum is gebouwd in de stijl van de Amsterdamse school.
In het stroomgebied van de Oliemolenbeek neem ik plaats op een bankje dat niet helemaal doorweekt is. Ik zit vlakbij de plaats waar in vroeger tijden een “theekoepel” was. De “theekoepel” werd gevormd door een cirkel van lindenbomen, de takken werden zo gesnoeid en geleid dat zij een koepel vormden waaronder de dames van landgoed ‘De Keyenberg’ thee dronken en genoten van het uitzicht. Er stroomt nu beduidend minder water door de beek dan een eeuw geleden.
Ik loop op de grens van bos en vrije veld naar het zuiden. Ter hoogte van een meertje (het is geen grote modderpoel) sla ik rechtsaf.
Kort daarop bij een nauwelijks zichtbaar pad sla ik linksaf, weer verder naar het zuiden. Het pad is smal en herfstachtig. Ingeklemd tussen de begraafplaats van Renkum en een weiland. Wanneer ik blik naar rechts werp zie ik kaler wordende heggen. Ik zie geen zerken en toch is dit de begraafplaats. Is dit een nieuw gedeelte dat al vast is ingericht met paden en vakken, omzoomd door heggen?
Recht tegenover de ingang van de begraafplaats van Renkum kom ik op een lange rechte weg. Bij de aanvang van de weg staat een groot statig landhuis. Op een hek staat de naam van dit gebied “Oranje Nassau’s Oord”. Weer een plek die is verbonden is aan de Oranjes, de zoveelste plek op mijn route rondom de Veluwe. Deze ommuurde tuin hoort ook bij het Oord, er wordt gewerkt aan het herstel van de muren en de verdere aankleding van de moestuin.
Oranje Nassau’ Oord heeft een boeiende geschiedenis. Koning Willem III kocht in 1881 het kasteel Kortenburg, dicht bij de Wageningse Berg, met alle hoogteverschillen. De koning hoopte dat zijn vrouw Emma hier iets terug zou vinden van haar geboortestreek Hessen (Duitsland). Veel tijd bracht Emma hier echter niet door, een paar zomers was zij hier. Toen regentes Emma afscheid nam als regentes kreeg zij een klein geschenk van de natie, de som van f. 300.000. Voor het bedrag werd zij een bouwkoningin, want naast het kasteel liet zij het eerste sanatorium van het land bouwen, een sanatorium speciaal voor mensen met tuberculose. Het gebouw kreeg een gebogen vorm, met de bedoeling dat zo de wind beter werd tegen gehouden. Tijdens de tweede wereldoorlog (daar is-ie weer) werd het kasteel zwaar beschadigd, na de oorlog werd het afgebroken. Het sanatorium bleef staan en bestaan. Momenteel is het pand in gebruik als tehuis voor bejaarden met dementie. De gebogen vorm van het gebouw is nog steeds goed te zien. De stichting Zinzia heeft dit gebouw in beheer en nog enkele andere panden in de omgeving.
Inmiddels ben ik de grote weg N225 overgestoken en ben ik de Wageningse Berg opgegaan. Mooie uitzichten over het rivierenlandschap kom ik tegen.
Ik wordt er attent op gemaakt door een tekst in mijn routeboekje anders was ik er volledig aan voorbij gelopen. Midden in het bos op de Wageningse Berg staat een klein woonwijkje. Wie heeft hier ooit toestemming gekregen om in dit mooie bos op de hoogte van de berg woningen te bouwen? Een paar kleine platte huisjes zijn na de tweede wereldoorlog hier gebouwd. De bedoeling was dat het noodwoningen waren om de woningnood een beetje te lenigen. 15 jaar zouden de woningen blijven staan, daarna zouden er voldoende andere woningen moeten zijn voor de bewoners van de Oranjelaan. . Toen het jaar 1960 was aangebroken wilden de bewoners niet weg (geef ze eens ongelijk !). De sloop van de woningen werd keer op keer uitgesteld. Uiteindelijk in 1982 werd besloten om de huisjes te laten staan en te renoveren. 
De route van vandaag eindigt op de berg bij hotel de Wagenings Berg. Nu nog een korte wandeling naar de bushalte en dan naar het busstation van Wageningen en vandaar naar huis.
Nog even wat statistieken van deze etappe:
mijn wandelduur (inclusief pauze’s) is 5.35 uur
mijn afstand is 21.83 kilometer
mijn gemiddelde snelheid is 3.91 kilometer per uur
De volgende etappe (en dat is nummer 11, ik ben inmiddels op de helft van de gehele route) gaat van de Wagenings Berg naar Ede. Op papier is deze route 10 kilometer, maar in de praktijk komen daar nog een paar kilometer vanwege bereikbaarheid via openbaar vervoer.
Voor meer informatie over deze wandelgids en dergelijke gidsen, klik hier onder op Gegarandeerd Onregelmatig.
Willems Wonderlijke Wandelingen 