DE OUTDOOR GIDS VOOR WANDELAARS

Lang lang geleden leerde ik een handigheidje met mijn horloge. Ik kon met de wijzers en cijfers uitvogelen waar het noorden was. Op mijn huidige horloge zitten geen wijzers, wel cijfers. Daar gaat het noorden en bij geval ook het zuiden. Wat nu? In mijn rugzak zit standaard een kompas. Zo weet ik waar het noorden is. Ook op mijn mobiele telefoon kan ik het noorden vinden. Maar stel nu eens dat ik al die vindingen als horloge en kompas en mobiele telefoon niet bij mij heb? Wat doe ik dan? Hoe vind ik dan het noorden?
Dan komt Tristan Gooley er aan om mij te helpen om mijn weg te vinden. Gooley (1973) is een Britse wandelaar en zeiler en vlieger (enzovoorts) die al decennia bezig is met natuurlijke navigatie. Zonder de hulp van een horloge, mobieltje en kompas en sextant en gps is hij bezig om zijn weg te vinden in deze wereld. Niet alleen in Engeland want hij gaat ook op pad met Tuaregs in de Sahara en met Dajaks op het immense eiland van Borneo in de Indonesische archipel. Zijn bijnaam is dan ook ‘Sherlock Holmes van de natuur‘. Hoe kan Gooley mij helpen om mijn weg te vinden? Ik zou een cursus van hem kunnen volgen, hij heeft daar een flinke handvol van die je kunt vinden op zijn website. Er is zelfs een cursus voor beginners die hij op zijn website heeft staan. Om mij en anderen te helpen heeft Gooley ook een aantal boeken geschreven waaronder ‘De natuur als kompas‘ dat ook bij de KNVV Uitgeverij is uitgegeven.
Wat kan ik met dit uitgebreide boek? Eerst valt het enthousiasme van Gooley op om zijn enorme kennis en ervaring te delen met mij. Hij gaat uitgebreid in op allerlei natuurverschijnselen die hij tegenkomt (veel in Engeland). Hij doet onderzoek naar de grond en zoekt naar signalen en sporen in de grond. Wat vertellen de grondsoorten hem? Wat zegt het over de omgeving? Hij bekijkt de bomen, de groei, de mosvorming op de stam. Hij gaat door met planten. Wat groeit er aan de zuidzijde van een helling en wat aan de noordzijde? Hij onderzoekt mossen en korstmossen en algen en schimmels en telkens komt de vraag aan de orde: Wat kan ik concluderen uit wat ik hier heb gezien? Hij kijkt naar de wolken, naar de sterren, naar de zon (oppassen !) en de maan. Hij trekt rechte lijnen van sterrenbeelden naar het noorden en naar het zuiden. Hij observeert voetgangersstromen in dorpen en steden. Aan welke zijde van de weg wandelen mensen op het troittoir? Op de zonkant of de schaduwkant? En Gooley weet bijna niet van ophouden. Gelukkig komt zijn gevoel voor humor ook de kop op te steken. Niet dat ik daardoor beter weet waar het noorden is of welke wind er gaat waaien, maar het schept enige luchtigheid in zijn verhaal.
Gooley heeft dit boek geschreven voor mensen die hun benen en hun geest willen strekken. Hij wil graag dat mensen het landschap kunnen lezen als een kaart. Het landschap, waar dan ook, geeft zoveel informatie. Wanneer je deze kaart wilt leren begrijpen en waarderen zul je moeten kijken en kijken en zien wat er aan de hand is. Belangrijk is om nieuwsgierig te zijn, om trends in het landschap te leren herkennen (aan welke zijde van een boomstam groeit mos; aan welke zijde van de boom of het huis hoopt de sneeuw zich op en wat zegt dat over de windrichting?). En welke gevolgtrekkingen kun je maken uit hetgeen je hebt waargenomen?
Om zo op pad te gaan vereist een flinke kennis die je niet op een winterse achternamiddag opdoet. Het is Gooley ook niet komen aanwaaien, zelfs niet met een wind die meestal uit het zuidwesten komt. Ga er op uit en neem de tijd en ontdek en registreer. Om je te helpen door het boek te navigeren heeft Gooley in het hoofdstuk ‘Je onzichtbare gereedschapskist’ allerlei punten uit zijn boek nog even kort vermeld (met paginaverwijzing). In Appendix I geeft Gooley nog allerlei handgrepen om afstanden in het veld te berekenen. Appendix II geeft een overzicht van zonminnende planten en schaduwplanten. Appendix III geeft info over jaarlijkse meteorenregens. In Appendix IV krijgt de geachte lezer een methode aangereikt om het zuiden te vinden met behulp van de sterren of de maan. Hierbij wordt wel vermeld dat dit voor gevordenden is. Nu heb ik zelf het idee dat het hele boek voor gevordenden is, alhoewel Gooley meerdere keren opmerkt om gewoon naar buiten te gaan en te ontdekken. Verder zijn er nog te vinden een bronnenopgave, noten, aanbevolen literatuur, bibliografie, een Woord van dank en een register.
Gooley heeft een vol boek geschreven dat overloopt van zijn enthousiasme voor dit onderwerp.
Mijn kompas houd ik voorlopig nog in mijn rugzak.

Tristan Gooley
De outdoor gids voor wandelaars
Herken sitgnalen en sporen in de natuur en verrijk je buitenavontuur
uitgeverij KNNV 2024
ISBN 9789050119658
391 pagina’s

Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij voor een recensie op mijn wandelwebsite