Stationswandeling van Arnhem Centraal naar Oosterbeek

De zon schijnt uitbundig.
Ik sta bij een ingang en een uitgang van station Arnhem Centraal.
De noordkant brengt in de schaduw enige verkoeling.
Staande neem ik een korte pauze.
Zojuist heb ik mijn vorige stationswandeling van Velp naar Arnhem Centraal beëindigd. Nu ga ik verder met de volgende wandeling in het boekje van 18 stationswandelingen. Nummer dertien is aan de beurt. Van hier ga ik naar Oosterbeek. Het is voor mij geen onbekend terrein. Hemelsbreed is het niet ver van station naar station, maar de route-ontwerper is er in geslaagd om er 11 kilometer van te maken.
Kom, laten we op pad gaan.
Ik wandel naar het westen over het trottoir van de Noordelijke Parallelweg. Huizen in allerlei maten en soorten ga ik voorbij. Fietsen staan geparkeerd in voortuintjes. Vanuit diezelfde tuintjes heeft de beschouwer zicht op de spoorlijnen die zich hebben neergelegd in Arnhem. Dan de Tormentilstraat en de Gentiaanstraat, de Heijenoordseweg. Een vrouw wacht zittend in een bushokje op een bus die zal komen. Ik steek daar de drukke weg over en daal de Diependalsweg af. Over het erf van Hoeve Klein Mariëndaal kom ik langs het terras dat goed is bevolkt. Enkele dames hebben zich geschaard rond een high tea. Langs een uitgebreide moestuin waar enkele mensen werken onder de zon wandel ik, dan ga ik de bossen in en slinger ik door de wouden op de helling van de Veluwezoom. Ik sta even stil bij de Christuskoepel, die in 1939/1940 werd gebouwd als geschenk aan Geldersch Landschap (later: & Kasteelen) door een gulle geefster (mevr. P.J.M. de Bruijn-van Lede) uit Oosterbeek. Koningin Wilhelmina had een oproep aan het Nederlandse volk om te komen tot een morele herbewapening. In de koepel staat een groot Christusbeeld met kapot geslagen uitgestrekte armen, er liggen enkele beschadigde grafzerken uit het oude klooster Mariënborn. Deze grafzerken dateren uit de 15e eeuw. Naast het Christusbeeld staan kleinere beelden in de koepel die de zeven deugden ‘matigheid, rechtvaardigheid, geloof, hoop, liefde, voorzichtigheid en moed’ voorstellen. Deze deugden kunnen wij in onze tijd ook goed gebruiken. De beelden zijn gemaakt door Mari Andriessen. Inderdaad, de man die ook het beeld de Dokwerker (als herinnering aan de Februaristaking van 1941 te Amsterdam) heeft gemaakt. In de verte zie ik Huis Mariëndaal zich fier verheffen in het landschap. Even verderop loop ik door de prachtige berceau (de Groene Bedstee), die prachtig in het blad zit en veel schaduw geeft. Vroeger liepen hier dames en juffers van stand die hun tere blanke huid niet wilden laten verkleuren door de zon. Dat zou te veel lijken op de kleur van het gewone arbeidersvolk dat in de buitenlucht werkte. Tijden zijn veranderd.

Ik steek de drukke Amsterdamseweg over op een lastig punt. Hier is geen officiële oversteekplaats. Ik voel me als wild dat probeert te ontkomen aan jagende auto’s. Ik kom veilig aan op het terrein achter Klein Warnsborn. Ik steek de Zessprong over. Dit samentreffen van zes statige lanen is beduidend minder gevaarlijk dan het oversteken van de Amsterdamseweg. Bij Hoog Erf (na de verwoesting tijdens de Tweede Wereldoorlog herbouwd) ga ik van het brede pad af en loop over een smal pad door een bosperceel. Dode taken zijn aan de randen van het pad gelegd zodat het onmogelijk is om te verdwalen. Dan ligt daar midden in de bossen van het landgoed Huis Warnsborn, nu een hotel/restaurant. Aan mijn rechterhand zie ik een kop op een pilaar. Het is hoofd van mr. Schelto Baron van Heemstra (1879-1960). Hij was commissaris der koningin in de provincie Gelderland. Waarom hij juist hier een pilaarplek heeft gevonden is mij niet duidelijk. Misschien omdat hij oprichter was van de Stcihting Het Geldersch Landschap dat dit landgoed in eigendom heeft.

Langs het grote huis ga ik verder langs waterwegen, smalle stroompjes en vijvers totdat ik uitkom bij Landgoed Lichtenbeek, ook eigendom van Geldersch Landschap & Kasteelen. Met bochtenwerk en rechte lanen kom ik uit aan de achterzijde van voormalige ontginningsboerderij De Zevenster, één van de twee voormalige boerderijen aan de Bakenbergseweg. De andere boerderij is Rust en Vreugde. In de weide aan de achterzijde bivakkeren een paar ezels, soms waait de geur van ezels en uitwerpselen naar mij toe. Ik eet rustig mijn appel op. Via de Vijverberg kom ik uit op de Amsterdamsweg, even heb ik de hoop dat hier een voetgangerstunnel is, maar helaas, …. Aan de overzijde van de weg ligt landgoed Lichtenbeek. Ik steek over bij het Huis en het koetshuis. Mijn weg gaat verder over het landgoed en dat van Boschveld. Kronkelwegen en een recht pad tussen akkers door. Dan kom ik uit bij het Airdespatch Monument, een oorlogsmonument, dat mij terugbrengt naar de Tweede Wereldoorlog en de gevechten in het najaar van 1944 in het kader van de Slag om Arnhem (Market Garden). Ik loop tussen een algemene begraafplaats en het Airborne War Cemetery door. Op de lange Limburg Van Stirumweg loop ik naar het station. Ik kijk op mijn mobiel. Over drie minuten vertrek de trein naar Ede/Wageningen van spoor 1. Snel loop ik door, daal de trap af en registreer mijn treinreis. Net op tijd.
Ook dit was weer een prachtige wandeling. Mooi zonnig weer helpt daar wel bij. Cultuur en natuur, oud en nieuw. Alles zit er in.

Bart van der Schagt
18 stationswandelingen rondom de Veluwe
wandel van station naar station
Anoda Publishing 2025

wandeling 13 : station Arnhem Centraal naar station Oosterbeek – 11 kilometer