VELUWSE BEEKLOPEN

Uit mijn jongere jaren herinner ik mij de uitstapjes naar de Loenense watervallen.
Soms te voet.
Soms op de fiets.
De kans was groot dat er een fotograaf stond die foto’s van de toeristen maakte en die foto’s kon je bestellen.
Ik zie voor mij familiekiekjes bij de watervallen.
Of we gingen naar Ugchelen waar ook water stroomde, maar dan op andere wijze.
Een beek hier.
Een beek daar.
Hele stelsels van beken die op weg waren naar lager gelegen grond.
Bijvoorbeeld op weg naar het kanaal tussen Dieren en Hattem met Apeldoorn als glorieus middelpunt.

De Loenense watervallen en het bekenstelsel bij Ugchelen komen beide voor in deze uitgebreide wandelgids. Rob Wolfs en Wim Huijser hebben samen al vele gidsen gemaakt. Deze gids is een wandelgids++ vanwege de vele extra informatie waardoor dit boek dreigt uit te stijgen boven de gemiddelde wandelgids. Maarten Veldhuis (niet vermeld op de voorkant van het boek, daarom maar zijn foto bovenaan deze recensie) is een kenner van de Veluwse beken en watersystemen en komt ook aan het woord en schrijft mee. Tekstuele bijdragen zijn ook medegebaseerd op de rijke informatie van de Bekenstichting.
Aan de randen van de Veluwe (en soms wat landinwaarts) komen we veel beken tegen die hun water laten lopen naar lager gelegen grond. Of dat nu uiteindelijk het kanaal, de IJssel, de Rijn, de Gelderse Vallei of de Randmeren zijn. Vijf routes zijn gevonden aan de zuidkant van de Veluwe, negen routes aan de oostzijde, twee die in het noordwesten liggen en welgeteld één aan de zijde van de Gelderse Vallei. Zo zijn er 17 wandelroutes gemaakt met bij elke route ruime informatie, technische informatie over beken en landschap en onderhoud van de beken en de omgeving. Daarnaast zijn er ook persoonlijke mijmeringen over de beken. Bij elke route is er uiteraard een routebeschrijving, als altijd puntgaaf verzorgd door Rob Wolfs. De routekaartjes hadden van mij wel wat groter mogen zijn. Niet te vergeten zijn de vele prachtige foto’s in dit boek. De foto op de omslag is intrigerend. Eerst dacht ik dat alleen de beroemde vrouw met gele jas in haar natuurlijke habitat op de foto staat, maar bij nader inzien zijn er meer wandelaars.
En wanneer je bij Vaassen gaat wandelen (een aanrader!) om de prachtige beken daar te ontdekken kijk dan goed uit of je aan de oostkant of de westkant van Vaassen gaat wandelen. In de gids staat de oostkant (pagina 135), maar ik vermoed dat de beken aan de westkant van Vaassen zijn te vinden. Er is trouwens niets mis met de oostkant van Vaassen, ook mooi, maar anders.
Uiteraard wordt goed uitgelegd wat een beek is en wat een spreng is en wat een sprengkop is (er zijn 600 sprengkoppen op de Veluwe!) , hoe het zit met verdwenen molens en de resterende molens, over de papierindustrie en de wasserijen. Een andere vraag die meerdere keren aan de orde komt is: moeten we het water afvoeren (ongeveer 4% van het water wordt afgevoerd) of vasthouden? Dit hangt ook samen met de veranderingen in het klimaat en de onttrekking van het water aan de Veluwe door de industrie (onder anderen de agrarische industrie) en voor het drinkwater en uiteraard door verdamping. Graag had ik hier wat meer gelezen over de gevolgen van de stikstof op de Veluwe voor de beken en de ecologische context en over de gevolgen van bijvoorbeeld het mestoverschot voor de kwaliteit van het beekwater.

We zijn een prachtige wandelgids++ rijker.
Ga aan de wandel en maak een mooie foto bij de Loenense watervallen.

Wim Huijser en Rob Wolfs
Veluwse Beeklopen
17 wandelroutes en verkenningen
KNNV uitgeverij 2025
ISBN 9789050119597
223 pagina’s

Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij voor een recensie op mijn wandelwebsite.