ACHTERHOEK EN LIEMERS

Voor mij ligt weer een natuurgids van Crossbill Guides.
Een dikke pil.
Met zorg samengesteld.
Van de hand van Dirk Hilbers, oprichter van Crossbill Guides.

De eerste druk van dit boek stamt uit 2022. Het is een gunstige zaak dat er al weer een tweede druk komt. Het is geen herziene druk. De enkele foutjes die er in staan stonden er blijkbaar in 2022 ook al in. De bekende Achterhoeker, of specifieker; bewoner van de Graafschap, A.C.W. Staring komt aan bod bij een wandeltocht van 9,7 kilometer door het Velhorst en het Kienveen. Staring wordt daar omschreven als romantische dichter en schilder. Nu zal Staring misschien wel eens de deur van een schuurtje hebben geschilderdd, maar een kunstschilder was hij niet. Bekend was hij als landheer en landbouwdeskundige en dichter. Zo is er zijn bekende gedicht over de ‘Hoofdige Boer’ (= koppige boer) die het niet nodig vond dat er een brug over de Berkel kwam, want hij had het altijd zonder brug gedaan.

Het boek bestaat uit vier delen: * landschap * flora en fauna * wandel- en fietsroutes * praktische informatie. Op pagina 24 en 25 is een mooi overzicht gegeven van de verscjhillende landschappen in de Achterhoek en Liemers. Op de daaropvolgende pagina’s wordt dat verder tot in detail uitgewerkt. Dit werkt zeer verhelderend. Hilbers geeft de voorkeur aan ‘kampenlandschappen’ of ‘dorpenlandschappen’ boven de bekendere term ‘coulissenlandschappen’. In de landschappen is een fragmentatie ontstaan, mede door de ruilverkaveling en de doorgaande schaalvergroting. Op meerdere plaatsen is het kampenlandschap veranderd in grote vlakten met raaigras. Dat betekent een verschraling in de biodiversiteit en de kleinschaligheid en de gevolgen van de klimaatverandering. Wellicht zijn op de kasteelgoederen en de scholteboerderijen de landschappen nog het best bewaard gebleven.
Een belangrijk deel van het boek wordt gevormd door de routes voor de voetganger en de fietser. 26 stuks in totaal. Dirk Hilbers durft te stellen: “dit zijn de allermooiste natuurroutes in de Achterhoek en de Liemers.” Er zijn aardig wat korte routes bij, dat begrijp ik. Wanneer je goed om je heen wilt kijken, stil wilt staan, je ogen en oren de kost wil geven, kan een kilometer een lange afstand zijn. Bij elke route wordt aangegeven welke vogels en dieren en insecten je tegen zou kunnen komen. Heel specifiek per onderdeel van de wandeling of de fietstocht staat het zelfs aangegeven. Bijvoorbeeld: bij Bijland loop je grote kans dat je vele ganzen tegenkomt. Het is één van de belangrijkste ganzenplekken van ons land. Bij fietstochten staan nog kleine uitstapjes te voet vermeld om nog net de kans te hebben om die éne … nog te zien in het wild. Er is een routebeschrijving in de tekst, maar je kunt ook het bijpassende gpx-bestand binnenhalen.
Bij de praktische informatie kom je inderdaad praktische informatie tegen over de verschillende gebieden, over reismogelijkheden (en onmogelijkheden), over biologische winkels, over lokale natuurinitiatieven, over de perioden in het jaar en waar je dan wat kunt verwachten. Ook zijn er nog enkele wensenlijstjes (op z’n Achterhoeks worden dat ‘bucketlists’ genoemd), bijvoorbeeld het bezoeken van de 10 mooiste bomen en de vijf mooiste herfstwandelingen. Genoeg te doen en te beleven en te ontdekken.

Met deze uitgebreide en gedetailleerde natuurgids heeft Dirk Hilbers de liefhebber weer een zeer goede dienst bewezen.

Dirk Hilbers
Achterhoek en Liemers
Crossbill Guides – Natuurgids
KNNV uitgeverij, 2025 tweede druk

Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij voor een recensie op mijn wandelsite.