PELGRIM

Wanneer wordt het druk op de Camino?
Wanneer jij begint te wandelen vanaf jouw voordeur zal het druk worden wanneer je aan de Franse voet van de Pyreneeën aankomt in het stadje Saint-Jean-Pied-de-Port. Daar wemelt het plots van de wandelaars die hier beginnen met hun tocht waar zij zo naar hebben uitgekeken.
Wanneer jij jouw tocht aanvangt in Saint-Jean-Pied-de-Port is het daar spannend en leuk en vol goede energie, maar dan kom je op ongeveer honderd kilometer van jouw einddoel Santiago de Compostella en daar wordt het serieus druk, haast carnavalesk. Honderd kilometer wandelen is het minimum om jezelf in de ogen te durven kijken en om de vereiste stempels te krijgen voor de officiële goedkeuring.

Hans Peter Roel is in september 2016 begonnen aan zijn tocht in het Saint-Jean-Pied-de-Port. Wanneer hij daar aankomt moet hij wel klaar zijn voor de meer dan 900 lange tocht naar zijn einddoel. Aan het einde zal hij zijn volgestempelde ‘credencial’ laten zien en dan zal zijn certificaat ontvangen en “ben ik verlicht”. Voordat hij aan tocht naar verlichting begint met zijn 12 kilo (!) zware rugzak koopt hij een houten pelgrimsstaf en dan kan hij op pad, als één van de velen.

De wandelaar heeft zijn bevindingen heel orderlijk opgeschreven. De tocht verdeelt hij in drie gedeelten. De eerste fase van Saint-Jean-Pied-de-Port naar Burgos is de fysieke uitdaging. De tweede fase is van Burgos naar León en is de mentale uitdaging en als laatste van León naar Santiago is de spirituele genezing. Elke etappe (met startplaats en finishplaats en aantal kilometers) wordt beschreven in een vast ritme. Wakker worden (altijd handig op de Camino), ontbijten (stokbrood, jam, koffie, al dan niet op het overnachtingsadres), lunch (met een biertje of Coca Cola Zero) en de zoektocht naar een bed, een pelgrimsmaaltijd (inclusief fles wijn). Daartussen vlecht hij zijn vele mooie ontmoetingen met wandelaars uit alle windstreken. Roel is niet de man om een kans op een ontmoeting te laten lopen. Met veel pelgrims en anderen maakt hij een praatje, soms oppervlakkig (daar is hij niet zo van), soms diepgravend. Sommige wandelaars ontmoet hij vaker, zonder dat er een vast groepje ontstaat dat iedere dag gezamenlijk optrekt. Iedere dag probeert hij met een thema op pad te gaan, over dat thema probeert hij gesprekken aan te knopen en dat l;ukt wonderwel. Daarnaast is er iedere dag wel een liedje dat hem in het bijzonder begeleidt op zijn tocht.
Roel is geinterresseerd in het werk van de tempeliers, in kloosters, in achtergronden van een pelgrimage, de indruk die Gregoriaans gezang op hem heeft. Hij zoekt informatie over de plaatsen waar hij doortrekt (zonder dat die informatie ballast vormt tijdens het lezen).
Ontnuchterend vond ik zijn constatering dat veel pelgrims niet zelf hun rugzak dragen, maar die voor een paar euro per rit laten vervoeren naar de volgende halteplaats. Om nog maar te zwijgen over die pelgrims die bij de lichtste tegenslag op het pad zich laten vervoeren met bus of taxi naar het volgende bed en, o ja, wel hun credencial laten afstempelen. Volgens Roel hoort pijn lijden bij de pelgrimage en wanneer je deze pijn ontwijkt ontneem je jezelf de kans om te groeien in je leven. “Het gaat helemaal niet om de stempels, maar om jezelf tegen te komen tijdens de reis en zo te kunnen groeien.” (pagina 204) Roel ondervindt aan den lijve het lichamelijk ongemak, wanneer hij flinke problemen krijgt met blaren en een kapotte hiel. Zelfs handoplegging en gebed komen er aan te pas om weer verder te kunnen gaan.
Dat laatste brengt mij bij het spirituele aspect van zijn voettocht, die niet beperkt blijft tot het derde deel van zijn wandeling. In zijn bagage zit een kleine bijbel (een cadeautje van zijn zus), naast een boekje met stoIcijnse wijsheden. In zijn voorbereing stuitte Roel op de woorden ‘vrijheid’ en ‘loslaten’, ik weet niet of deze woorden ook in de categorie ‘spiritualiteit’ vallen, maar deze tocht gaat een tocht worden om zichzelf te leren kennen. Hij gaat kerken binnen, steekt kaarsjes op, denkt na over de Schepper en over God (of god?). Het Universum blijft een doorgaande uitdaging waar hij geschenken van ontvangt. Wanneer hij bij Cruz de Ferro een steen uit Loch Lomond achterlaat valt een last van hem af, maar wat er daar dan gebeurt blijft gehuld in Schotse nevelen. God zit in de mens, maar is God ook het Universum? “God is het alles omvattende, universele intelligente Veld, dat de wereld stuurt via ontmoetingen en toeval” (pagina 88). Bij de dood verlaat de ziel het lichaam en de ziel heeft zelfs een gewicht (pagina 162, 169). Aan de ene kant ziet Roel een sterke afhankelijkheid van het ‘Veld’, aan de andere moet ieder mens zijn eigen realiteit vormen. De mens is de schepper van zijn eigen leven, maar hoe ons leven verloopt daar hebben wij niets over te zeggen.
Tijdens zijn verblijf in het Hospital of the Soul ontdekt Roel drie elementen in zijn leven. Hij ziet hij zichzelf als monnik (schepper van zijn eigen werkelijkheid), kunstenaar (schrijver van boeken) en ridder (die vecht voor zichzelf en zijn grenzen bewaakt). Hij begrijpt dat hij meer aandacht dient te besteden aan de ridder in hemzelf.
Het spirituele landschap van Roel is een bricolage. Een knutselwerk met allerlei elementen die voorhanden zijn uit allerlei spirituele en religieuze tradities. Van het Veld, naar een kaarsje in een verlaten kerkgebouw, van het (ongelezen?) bijbeltje in zijn rugzak verder naar de Stoïcijnen. Aan het einde krijg ik de indruk dat hij op zichzelf is terug geworpen.

Aan het einde van zijn voettocht schrijft hij 10 punten op die hij in Nederland wil realiseren. In zijn slotwoord (van een kleine vijf jaar later) komt hij terug op die voornemens (met het leren spelen van de mondharmonioca is het nog niet gelukt). Ook schrijft hij kort over de impact van zijn tocht op zijn gezin, zijn relatie.

Hans Peter Roel heeft een vlot geschreven boek aan zijn lezers geschonken.

Hans Peter Roel
Pelgrim
Een voettocht naar Santiago de Compostella
N.E.X.T. Company 2022
ISBN 9789079677986

Dit boek heb ik ontvangen van de uitgeverij voor een recensie op mijn wandelwebsite.